Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου εγκαινιάζει μια νέα διαδικτυακή σειρά ηχογραφημένων διαλέξεων και συνεδρίων, με τον τίτλο «Μίλα μου Ιστορικά». Μια σειρά από έγκριτους επιστήμονες, για διάφορα κυπρολογικά θέματα που σχετίζονται με τα Μουσεία, Συλλογές, Εκθέσεις, Δράσεις του Πολιτιστικού Ιδρύματος αλλά αφορούν και σε άλλα κυπρολογικά θέματα, από όλες τις περιόδους της κυπριακής ιστορίας, αρχαιολογίας, ιστορίας της τέχνης και λογοτεχνίας. Μια σειρά επιστημονικά τεκμηριωμένη και ταυτόχρονα φιλική στον ακροατή.
S1 Enull · Wed, October 30, 2024
Send us a text Στην ελληνική γλώσσα, όταν κάποιος επιθυμεί να περιγράψει κάτι που ανήκει, προέρχεται, γίνεται ή αναφέρεται στη θάλασσα, χρησιμοποιεί τη λέξη «Ενάλιος», που σημαίνει της αλός, δηλαδή της θάλασσας. Συνεπώς, και ο όρος «Ενάλια Αρχαιολογία» ορίζει τη μελέτη των υλικών καταλοίπων του ανθρώπινου παρελθόντος που ανήκουν, προέρχονται, έγιναν ή αναφέρονται στη θάλασσα. Με άλλα λόγια, η «Ενάλια Αρχαιολογία» είναι ένα σύνθετο ερευνητικό πεδίο της αρχαιολογίας που μελετά την πολυδιάστατη αλληλεπίδραση και μακροχρόνια σχέση του ανθρώπου με το παράκτιο και θαλάσσιο του τοπίο. Για να επιτευχθεί αυτή η μελέτη, οι ενάλιοι αρχαιολόγοι μελετούν χώρους και υλικά κατάλοιπα του ανθρώπινου παρελθόντος που εντοπίζονται σε ακτές ή υποθαλάσσια, όπως είναι οι παράκτιοι ή καταποντισμένοι οικισμοί, οι ναυτικές εγκαταστάσεις (π.χ. λιμάνια, αγκυροβόλια, και ναυπηγεία), τα ναυάγια, οι αμφορείς και αλλά κεραμικά δοχεία, οι άγκυρες, και τα εργαλεία ψαρέματος. Μέσα από την καταγραφή και τη μελέτη αυτών των χώρων και αντικειμένων, είναι εφικτό να εξερευνηθούν οι τεχνολογίες και οι δραστηριότητες που ο άνθρωπός ανέπτυξε στο παρελθόν, ώστε να αναπτύξει μια ιδιαίτερη σχέση-αλληλεπίδρασης και εκμετάλλευσης με τη θάλασσα. Έτσι, μέσω αυτής της συστηματικής έρευνας επιτυγχάνεται η μελέτη της αρχαίας ναυπηγικής και λιμενικής τεχνολογίας, των αρχαίων μεθόδων ναυσιπλοΐας και χαρτογραφίας, τουαρχαίου θαλάσσιου εμπορίου και οικονομίας, και της αρχαίας αλιείας. Το επεισόδιο αυτό εξετάζει τη σχέση των αρχαίων Κυπρίων με τη θάλασσα μέσα από τη μελέτη της αλιείας στην αρχαιότητα. Μέσα από μια διαχρονική ανασκόπηση των βασικών ευρημάτων της αλιείας, τα οποία είναι τα εργαλεία ψαρέματος (π.χ. αγκίστρια, δίχτυα, και αλιευτικές παγίδες) και τα κατάλοιπα ψαριών που ανευρέθηκαν σε αρχαιολογικές θέσεις στην Κύπρο, σε συνδυασμό με εθνογραφική έρευνα, θα αποκαλυφθεί αν τελικά οι αρχαίοι πρόγονοι μας ψάρευαν. Και αν ναι, με ποιες μεθόδους πραγματοποιούσαν αυτή τη δραστηριότητα, και τι περιβαλλοντικούς παράγοντες λάμβαναν υπόψη τους ώστε να επιλέξουν την κατάλληλη περιοχή που θα ψάρευαν. Συνεπώς, το επεισόδιο αυτό στοχεύει να αναδείξει την ανασύσταση της αλιείας στην Κύπρο κατά την αρχαιότητα, καθώς επίσης να επισημάνει πώς η μελέτη για την αλιεία στην αρχαιότητα, η οποία μέχρι πρόσφατα ήταν ένα αρκετά παραγκωνισμένο θέμα μελέτης τόσο στην Κύπρο όσο και στον ευρύτερο Μεσογειακό κόσμο, μπορεί να συμβάλλει σημαντικά και στη διαχείριση της τωρινής αλιείας στο νησί μας.
S1 Enull · Fri, July 19, 2024
Send us a text Πολλά έχουν λεχθεί μέχρι σήμερα για τους χριστιανούς στην Μέση Ανατολή. Ιστορικά, οι χριστιανοί της Ανατολής δεν ήταν και δεν είναι τα παθητικά θύματα μιας ιστορίας που γράφτηκε από άλλους. Ανήκαν και εξακολουθούν να ανήκουν σε κοινωνίες με τις οποίες μοιράζονται χαρακτηριστικά και πολλές φορές συνέβαλαν στη διαμόρφωσή τους. Είναι οι φορείς ενός πολιτισμού που διαμορφώθηκε στην Ανατολή από τις απαρχές του Χριστιανισμού, αλλά και κατά τη διάρκεια διαφόρων κατακτήσεων. Δεν πρέπει λοιπόν να μας εκπλήσσει το γεγονός, ότι οι χριστιανοί της Ανατολής μοιράστηκαν, και εξακολουθούν να μοιράζονται, τη γλώσσα, τον πολιτισμό και τις παραδόσεις τους με τους άλλους συμπατριώτες τους. Τέτοια τύχη είχε και η Κύπρος, η οποία, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, δίπλα σε τρεις ηπείρους -την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική- υπήρξε ανέκαθεν σημείο συνάντησης πολλών ανθρώπων, θρησκειών και πολιτισμών. Μαρωνίτες, Αρμένιοι, Λατίνοι και άλλες θρησκευτικές ομάδες, βρίσκουν καταφύγιο στο νησί, φέρνοντας μαζί τους τις πολιτιστικές, λειτουργικές και γλωσσικές τους ιδιαιτερότητες. Την πορεία τους, καταγράφουν ιεραπόστολοι, προσκυνητές, έμποροι και διπλωμάτες, οι οποίοι, διέσχισαν την ανατολική Μεσόγειο και εμπλούτισαν τη λογοτεχνία κάθε εποχής με πλούσιο ιστορικό υλικό. Η παρούσα διάλεξη, αποσκοπεί στην ανάδειξη της ιστορίας της θρησκευτικής ομάδας των Μαρωνιτών, μέσα από τα κείμενα και τις αφηγήσεις ξένων επισκεπτών
S1 Enull · Fri, June 07, 2024
Send us a text Η Βιοαρχαιολογία εξετάζει ανθρώπινα σκελετικά κατάλοιπα από αρχαιολογικές θέσεις με στόχο την άντληση πληροφοριών που σχετίζονται με τη ζωή των ανθρώπων που έζησαν στην αρχαιότητα. Μέσα από την εφαρμογή αναλυτικών και διεπιστημονικών προσεγγίσεων διευρύνει τη γνώση που έχουμε για τους ανθρώπους τους παρελθόντος και τα βιώματά τους. Η βιοαρχαιολογία μπορεί να δώσει πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με την δημογραφία, υγεία και διατροφή, παθήσεις, μετακινήσεις πληθυσμών αλλά και πληροφορίες που σχετίζονται με τις καθημερινές δραστηριότητες ενός πληθυσμού. Οι πληροφορίες αυτές, σε συνάρτηση με αρχαίες πηγές, το ιστορικό και αρχαιολογικό πλαίσιο μπορούν να συμβάλουν στην πληρέστερη κατανόηση του τρόπου ζωής μιας αρχαίας κοινωνίας, όπως για παράδειγμα τη κοινωνική τους δομή και πρακτικές αλλά και κοινωνικοπολιτικές συνθήκες. Η πρώτες μελέτες ανθρώπινων κατάλοιπων από την αρχαία Κύπρο ξεκινούν ήδη στα τέλη του 19 ου αιώνα και αρχές του 20 ου αιώνα εστιάζοντας στην ανατομία και μετρήσεις, εκτίμηση αναστήματος, φύλου και ηλικίας, παράγοντας περιγραφικές αναφορές χωρίς κάποια συμβολή σε αρχαιολογικά ερωτήματα. Η ουσιαστική στροφή προς μια διεπιστημονική προσέγγιση γίνεται τη δεκαετία του 1980, με τους ερευνητές να προσεγγίζουν αρχαιολογικά ερωτήματα μέσα από την εφαρμογή αναλυτικών μεθόδων. Η βιοαρχαιολογία στη Κύπρο την περίοδο αυτή ανθίζει, ακολουθώντας μέχρι σήμερα μια πιο αναλυτική πορεία η οποία διευρύνει σε βάθος διάφορες πτυχές της ζωής των ανθρώπων της. Η Νέα Πάφος ιδρύεται στα τέλη του 4 ου αιώνα και αμέσως γνωρίζει μια μεγάλη ανάπτυξη η οποία κλιμακώνεται από τον 2 ο αιώνα π.Χ όπου όντας πλέον μέρος του Πτολεμαϊκού βασιλείου, κηρύσσεται η πρωτεύουσα της Κύπρου, διατηρώντας τον τίτλο μέχρι τα τέλη του 4 ου αιώνα μ.Χ. Η βιοαρχαιολογική έρευνα εξέτασε πτυχές σχετικά με την υγεία, διατροφή και συνθήκες διαβίωσης στη Νέα Πάφο αλλά και διαφορές στις συνθήκες διαβίωσης μεταξύ πληθυσμών της πόλης όπως είναι διαφορές στην υγεία και διατροφή βάσει βιολογικού φύλου αλλά και χώρου ταφής.
Fri, May 10, 2024
Send us a text Η ευρύτερη περιοχή Μαθιάτη είναι γνωστή για τα πλούσια κοιτάσματα της σε ορυκτά (χαλκό, χρυσό, άργυρο κ.ά.), και τον ρόλο που έπαιξε στην αρχαία και σύγχρονη μεταλλευτική οικονομία της Κύπρου. Στις αρχές του 20 ου αιώνα, η μεταλλευτική δραστηριότητα έφερε στο φως σημαντικά ευρήματα για την αρχαία εκμετάλλευση του χαλκού, ωστόσο, οδήγησε στην αλλοίωση του φυσικού και πολιτιστικού τοπίου της περιοχής. Αργότερα, η εγκατάλειψη των μεταλλείων στην περιοχή, οδήγησε σε ένα μεγάλο περιβαλλοντικό και πολιτιστικό πλήγμα, καθώς δεν έγινε ποτέ περιβαλλοντική αποκατάσταση, αλλά ούτε διατηρήθηκαν ή διασώθηκαν τα τεκμήρια της αρχαίας και σύγχρονης μεταλλευτικής δραστηριότητας. Εκτός αυτού, το πρόσφατο ενδιαφέρον εταιρειών για επαναλειτουργία μερικών μεταλλείων, έθεσε και θέτει σε κίνδυνο την κυπριακή μεταλλευτική κληρονομιά. Το Νότιο Μεταλλείο Μαθιάτη-Στρογγυλού, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα των πιο πάνω, καθώς ως το μοναδικό μεταλλείο στην Κύπρο, το οποίο είναι υποψήφιο μνημείο UNESCO στην κατηγορία Φυσικό και Πολιτιστικό Τοπίο από το 2002, βρέθηκε στο κέντρο συζητήσεων, μετά από το ενδιαφέρον μεταλλευτικής εταιρείας για επαναλειτουργία του. Στο παρόν επεισόδιο, παρουσιάζεται το ιστορικό και αρχαιολογικό υπόβαθρο του μεταλλείου Στρογγυλού, με σκοπό να σκιαγραφηθούν οι αλλαγές που διαμόρφωσαν το τοπίο του, και την τοπική ταυτότητα. Τέλος, δίνεται έμφαση στον ρόλο του ως μνημείο πολιτιστικής και περιβαλλοντικής κληρονομιάς για την ευρύτερη περιοχή, αλλά και ολόκληρη την Κύπρο.
S1 E55 · Fri, March 24, 2023
Send us a text Οι ιστορικές αναδρομές της Κύπρου, και οποιασδήποτε άλλης χώρας, τείνουν να επικεντρώνονται σε πολιτικά και στρατιωτικά γεγονότα. Αναμφίβολα, τέτοια γεγονότα είναι σημαντικά, αλλά αυτή η προσέγγιση αναπόφευκτα αγνοεί σημαντικές πτυχές του παρελθόντος. Το μεγαλύτερο, άλλωστε, μέρος της ιστορίας αποτελείται από τις καθημερινές ασχολίες των ανθρώπων, το περιβάλλον που ζούσαν, το φαγητό τους, τα πιστεύω τους και άλλα. Ένα θέμα που άπτεται όλων αυτών των πτυχών αλλά συχνά απουσιάζει από τα αφηγήματα της ιστορίας, είναι οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ ανθρώπου και διαφόρων ειδών ζώων. Ειδών ζώων που ζούσαν στην Κύπρο πριν από την άφιξη των ανθρώπων αλλά, ακόμα περισσότερο, ειδών που οι άνθρωποι έφεραν στο νησί είτε για κυνήγι, είτε για κτηνοτροφία, είτε για άλλους λόγους. Το επεισόδιο αυτό αποτελεί μια ζωοαρχαιολογική ανασκόπηση 12 θηλαστικών που έζησαν στην Κύπρο και ήταν σημαντικά για διάφορους λόγους. Η επιλογή αυτή αναπόφευκτα, για λόγους διαθέσιμου χρόνου, αφήνει εκτός κάποια άλλα θηλαστικά, αλλά και όλα τα πτηνά, ερπετά, αμφίβια και ψάρια, με τα οποία αλληλεπιδρούσαν οι αρχαίοι Κύπριοι και επίσης αξίζουν συμπερίληψης σε μελλοντικές ιστορικές αναδρομές. Η ανασκόπηση αυτή αναδεικνύει μια σειρά σημαντικών θεμάτων για το παρελθόν της σχέσης μεταξύ ανθρώπου και ζώων στην Κύπρο. Ανάμεσά τους, η εισαγωγή ειδών και οι επιπτώσεις της, η εξαφάνιση ειδών λόγω ανθρώπινης κακοδιαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος, η οικονομική και κοινωνική σημασία του κάθε είδους, οι διαχρονικές αλλαγές στην παρουσία, συχνότητα και σημασία του κάθε είδους και πολλά άλλα θέματα.
S1 Enull · Fri, October 21, 2022
Send us a text Η Αμαθούντα υπήρξε ένα από τα ανεξάρτητα πολιτειακά κέντρα της Κύπρου κατά τη διάρκεια της Κυπρο-Αρχαϊκής και Κυπρο-Κλασικής περιόδου και μια ακμάζουσα αστική θέση από τους Ελληνιστικούς μέχρι και τους πρώιμους Βυζαντινούς χρόνους. Βρίσκεται σε μια παράκτια θέση στην ανατολική περιφέρεια της Λεμεσού και η ίδρυσή της ανάγεται στις αρχές της Εποχής του Σιδήρου, τον 11ο αι. π.Χ. Η περιοχή όπου άκμασε το αστικό της κέντρο κατοικήθηκε μέχρι και τα πρώιμα βυζαντινά χρόνια, γεγονός που τεκμηριώνεται από τα πλούσια αρχιτεκτονικά κατάλοιπα που είναι διάσπαρτα στους πρόποδες, τις πλαγιές και την κορυφή του λόφου της ακροπόλεως της. Το Τμήμα Αρχαιοτήτων και διάφορες ομάδες της Γαλλικής Αποστολής διενέργησαν ανασκαφικές έρευνες σε διαφορετικές θέσεις, αποκαλύπτοντας συναρπαστικά ευρήματα που μας επιτρέπουν να ανασυνθέσουμε την ιστορία της Αμαθούντας από της απαρχές της ίδρυσής της μέχρι και την σταδιακή εγκατάλειψή της τον 8ο αι. μ.Χ. Οι θέσεις όπου μαρτυρείται αδιάλειπτα η ανθρώπινη δραστηριότητα είναι οι νεκροπόλεις, εκεί όπου θάβονταν οι κάτοικοί ή όσοι έτυχε να πεθάνουν στην περιοχή. Οι έρευνες που έχουν διεξαχθεί στις νεκροπόλεις της, από τα τέλη του 19ου αι. μέχρι και σήμερα, μας επιτρέπουν να μιλάμε για την ύπαρξη τριών οργανωμένων χώρων ταφής: τη δυτική, τη βόρεια και την ανατολική νεκρόπολη. Η κάθε νεκρόπολη καταλαμβάνει μια έκταση μήκους 1 περίπου χλμ. και αναπτυσσόταν στις παρυφές και τις χαμηλές πλαγιές των λόφων που γειτνιάζουν με τον κεντρικό λόφο της ακρόπολης. Η εξέλιξη των διαδικασιών που οδήγησαν στην αστικοποίηση και την πολιτειακή οργάνωση της Αμαθούντας προσεγγίστηκαν δια μέσου της ανασύνθεσης της χωρικής οργάνωσης των νεκροταφείων και της μελέτης των ταφικών τύπων που απαντώνται σε αυτά. Οι τρεις νεκροπόλεις αποτέλεσαν επίσης σημεία διεξαγωγής ταφικών τελετουργικών, τα οποία αντανακλούν τις κοινωνικές δομές. Αναφορικά με τη διαχείριση του νεκρού σώματος, ο ενταφιασμός αποτέλεσε την επικρατούσα ταφική πρακτική και εξαιτίας της συνεχούς χρήσης των τάφων εντοπίζονται με μεγάλη συχνότητα οι δευτερογενείς ταφές στο εσωτερικό τους. Η πρακτική της καύσης των νεκρών, παρόλο που δεν υπήρξε ποτέ διαδεδομένη στην Κύπρο, απαντάται επίσης στην Αμαθούντα. Ένας μικρός αριθμός τεφροδόχων αγγείων εντοπίστηκε μέσα σε ειδικά διαμορφωμένους τάφους ή μέσα σε τάφους που υπήρχαν και ενταφιασμοί. Μια ξεχωριστή, επίσης, θέση στη δυτική νεκρόπολη χρησιμοποιήθηκε αποκλειστικά για ταφές καύσεων, οδηγώντας σε διάφορες υποθέσεις αναφορικά με τον χαρακτήρα και το είδος των ταφικών τελετουργικών που λάμβαναν χώρα σε αυτή.
S1 Enull · Fri, September 30, 2022
Send us a text The year 1962 was important in the history of relations between the young Republic of Cyprus and the USSR. Almost at the same moment the island has been visited by the first spaceman Yury Gagarin, one of functionaries from the Central Committee of the Communist Party Alexey Romanov and archaeologist Sergey V. Kisseloyff. Sergey Vladimirovich Kisselyoff (1905-1962) – a prominent Soviet archaeologist, vice director of the Institute of Archaeology in Moscow (1945-1951), specialized in the archaeology of the Neolithic and Bronze Age, Professor of the Moscow State University, - visited Cyprus in May, 1962 As archaeologist, Prof. Kisselyoff organized excavations in the South Siberia, Altai, in the Central Asia. After the Second World War he spent several field seasons in Mongolia, where he explored medieval settlements of Mongolian empire, and had significant impact in the development of national school of Mongolian archaeology. Kisselyoff also visited China (in 1950 and 1959) and Hungary (in 1950). In these trips, set aside the acquaintance with archaeological sites and museum collections, he assured important official functions as representative if Soviet academic science and established collaborations with the scholars from abroad and developed cultural diplomacy. The Mediterranean archaeology became the subject of interest for Prof. Kisselyoff by the beginning of the 1960-ies. The professor had in plans to write a general research “The Bronze Age of the Old World” and generalize in this book his personal view and experience from the Far East to Europe. Prof. Kisselyoff specialized in archaeology of the Neolithic and Bronze Age and he created a special department on the archaeology of these periods in the Institute of Archaeology in Moscow. That is why namely the monuments of Neolithic and Bronze in Cyprus provoked his personal interest while visiting the island. Choirokoitia, the Neolithic settlement, the most important known site of the epoch not only in Cyprus, but also in the whole Eastern Mediterranean, attracted Kisselyoff’s attention. During his visit Prof. Kisselyoff met The Director of the Department of Antiquities P. Dikaios, the Curator of the Cyprus Museum Vassos Karageorghis and many other significant personalities who acted in the area of Cypriot science, culture and education. He visited a number of historical places all around the island (like Salamis, Kourion, Choirokitia, Paphos, Larnaca, Kiti, Kyrenia etc.) and took a collection of photos which have now some historical value, as they represent the monuments of Cyprus before the Turkish invasion of 1974. It is evident, that for the scholar it was not a simple scientific business trip, but it was also a responsible mission as a fact of Soviet cultural diplomacy. Prof. Kisselyoff’s diary witnesses that he met in Cyprus not only archaeologists
S1 Enull · Fri, August 19, 2022
Send us a text Η μελέτη της τοπικής ιστορίας μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στην έρευνα και στη διεύρυνση της ιστορικής γνώσης από το ειδικό στο γενικό και τανάπαλιν. Η μελέτη της τοπικής ιστορίας είναι απλώς ένα εργαλείο, μία μεθοδολογική προσέγγιση της γενικής ιστορίας. Στην παρούσα διάλεξη θα παρουσιαστούν τρία παραδείγματα από την κωμόπολη της Αραδίππου από τα πρώτα χρόνια της Αγγλοκρατίας, λίγο καιρό αφότου οι Οθωμανοί παρέδωσαν την Κύπρο στους Βρετανούς. Το πρώτο είναι η δημιουργία του κοιμητηρίου της Αραδίππου, το δεύτερο η δημιουργία κατώτερου δικαστηρίου στην Αραδίππου και το τρίτο είναι η αίτηση 44 Αραδιππιωτών προυχόντων, οι οποίοι αιτούνται τη δημιουργία στην πόλη τους Παρθεναγωγείο, αλλά και ενός αγγλικού σχολείου.
S1 Enull · Fri, August 12, 2022
Send us a text H 187 Μοίρα Πεδινού Πυροβολικού της Εθνικής Φρουράς, αποτελούσε την ισχυρότερη Μοίρα Πυροβολικού. Διέθετε δώδεκα πυροβόλα διαμετρήματος 100 χιλιοστών με μέγιστο βεληνεκές περίπου 21 χιλιόμετρα. Στην Α’ φάση του πολέμου, η Μοίρα δεν τάχθηκε στον προβλεπόμενο χώρο τάξης εξ αιτίας της λανθασμένης απόφασης του ΓΕΕΦ να δώσει προτεραιότητα στη διάσπαση του θύλακα Αγίρτας παρά στο προγεφύρωμα στην Κερύνεια. Εξ άλλου η αποστολή της 187 ΜΠΠ προνοούσε Γενική Υποστήριξη της ΙΙΙ ΑΤΔ (Λευκωσία- Κερύνεια). Στις 20 Ιουλίου όμως, αντί όμως να ξεκινήσει να εκτελεί βολές εναντίον της ακτής απόβασης, διατάχθηκε να υποστηρίξει την προσπάθεια της ΕΛΔΥΚ για εκπόρθηση του τουρκοκυπριακού θύλακα Λευκωσίας-Αγίρτας και να εκτελέσει βολές εντός του θύλακα προκαλώντας καταστροφή οχυρωματικών έργων. Οι βολές ήταν αποτελεσματικές, αλλά εναντίον της συγκεκριμένης περιοχής εκτελούσαν βολές ήδη άλλα 26 πυροβόλα. Εναντίον της ακτής απόβασης εκτελέστηκαν μόνο μερικές βολές. Σημαντική ήταν η συμβολή της 187 ΜΠΠ στην προσπάθεια απόκρουσης της τουρκικής επίθεσης εναντίον της ΕΛΔΥΚ στη Β’ φάση της εισβολής. Δύο παρατηρητές της Μονάδας βρίσκονταν εντός του στρατοπέδου της ΕΛΔΥΚ και έδιναν στόχους στο Κέντρο Διεύθυνσης Πυρός. Το βάρος των βολών δόθηκε στην πλευρά που αμυνόταν ο Λόχος διοίκησης της Δύναμης όπου και εκδηλώθηκε η τουρκική ενέργεια. Οι βολές της 187 ΜΠΠ αποδιοργάνωναν την τουρκική επίθεση, απωθούσαν τα τουρκικά άρματα και προκαλούσαν απώλειες. Παρά την έντονη δράση της Μοίρας, εκ των υστέρων αφήνονται αιχμές εναντίον του προσωπικού, ότι δεν υποστήριξε επαρκώς τους μαχητές της ΕΛΔΥΚ. Η ομιλία θα επικεντρωθεί στο συγκεκριμένο ζήτημα παράσχοντας στοιχεία από αρχειακές πηγές και μαρτυρίες για να αποκαλύψει τι τελικά συνέβηκε με τις βολές της 187 ΜΠΠ στις 16 Αυγούστου όταν οι λιγοστοί ΕΛΔΥΚάριοι που παρέμειναν στο στρατόπεδο της Δύναμης, έδιναν τον υπέρ πάντων αγώνα. Το κείμενο αποτελεί συντετμημένο απόσπασμα από το υπό έκδοση βιβλίο για τη δράση των Μονάδων Πυροβολικού το καλοκαίρι του 1974.
Fri, May 27, 2022
Send us a text Περίληψη διάλεξης: H διάλεξη παρουσιάζει το πρόγραμμα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών «Τα παραμύθια της Κύπρου από το Λαογραφικό Αρχείο του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών». Τα δημοσιευόμενα παραμύθια αντλούνται από το Λαογραφικό Αρχείο του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών. Η προσέγγιση των παραμυθιών γίνεται μέσω της διεθνώς αποδεκτής σήμερα μεθοδολογίας της ιστορικο-γεωγραφικής σχολής. Η μέθοδος αυτή επιτρέπει την αντιπαραβολή και την ανάδειξη των εντόπιων χαρακτηριστικών των παραμυθιών με την οικουμενική μορφή του παραμυθιού. Τα χαρακτηριστικά των κυπριακών παραλλαγών συνάδουν με τα χαρακτηριστικά των παραμυθιών του λοιπού ελληνικού χώρου. Πρωταρχικός στόχος του προγράμματος παραμένει η δημοσίευση των κυπριακών παραλλαγών των λαϊκών παραμυθιών στην ολότητά τους, αφ’ ενός διασώζοντας τες στη μνήμη και αφ’ ετέρου παρέχοντας ένα ολοκληρωμένο συμπλήρωμα στον ελληνικό και κατ’ επέκταση στον διεθνή κατάλογο. Το πρόγραμμα προσπαθεί να αναπληρώσει κατά το δυνατόν το κενό που έχει δημιουργήσει η απώλεια των παραμυθάδων του παλιού καιρού και να αναδείξει τον άυλο θησαυρό, που φωλεύει στον λόγο των ανθρώπων. Σύντομο βιογραφικό ομιλήτριας: Η Μαρία Ματθαίου γεννήθηκε στη Λευκωσία και κατάγεται από το Διόριος και τα Λιβερά Κερύνειας. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος και διδάκτωρ Φιλοσοφίας του ίδιου πανεπιστημίου με ειδίκευση στη Βυζαντινή Ιστορία. Έχει διεκπεραιώσει τις σπουδές της με υποτροφίες του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών, του Ιαπωνικού ιδρύματος Sasakawa- YoungLeadersFellowshipFoundγια την απόκτηση μεταπτυχιακού διπλώματος και του ευρωπαϊκού προγράμματος Ηράκλειτος για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής. Έχει διδάξει φροντιστηριακά μαθήματα στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει εργαστεί σε επιστημονικά προγράμματα του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών με θέμα τη Βυζαντινή Μικρά Ασία και σε προγράμματα του Πανεπιστημίου Αθηνών με θέματα σχετικά με τη φορολογία και τη φοροαπαλλαγή την εποχή των Παλαιολόγων, την επιγραφική, τον στρατό και την οικονομία στη Μέση Βυζαντινή Περίοδο. Έχει δημοσιεύσει άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά, συλλογικούς τόμους και πρακτικά συνεδρίων στην Κύπρο και στο εξωτερικό με θέματα σχετικά με την οικονομία της Εποχής των Παλαιολόγων. Σε συνεργασία με την Αργυρώ Ξενοφώντος έχει δημοσιεύσει δύο τόμους στη σειρά «Τα παραμύθια της Κύπρου από το Λαογραφικό Αρχείο του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών», ενώ δύο νέοι τόμοι βρίσκονται ο ένας υπό εκτύπωση και ο άλλος υπό έκδοση. Από το 2006 υπηρετεί ως εκπαιδευτικός λειτουργός στη δημόσια Μέση Εκπαίδευση. Από το 2015 υπηρετεί με απόσπαση στο Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών.
Fri, May 13, 2022
Send us a text Σύνοψη διάλεξης: Στην παρούσα ηχητική ηχογράφηση θα γίνει προσπάθεια παρουσίασης της ανάπτυξης της γυναικείας εγγραμματοσύνης της Ελληνίδας της Κύπρου και κατά κύριο λόγο της δασκάλας/διδασκάλισσας. Eιδικότερα, η διάλεξη θα εστιάσει στη φιλανθρωπική, κοινωνική και φιλεκπαιδευτική δραστηριότητα των δασκάλων, κατά το πρώτο μισό της Βρετανικής παρουσίας στο νησί. Οι δασκάλες ήταν οι πρώτες εγγράμματες γυναίκες, οι οποίες βοήθησαν την Ελληνίδα της Κύπρου να εξέλθει από τον σκοταδισμό της αμάθειας και σιγά σιγά με το πέρασμα των χρόνων, να αποκτήσει ατομική, κοινωνική και πολιτική υπόσταση. Πέραν της εκπαιδευτικής τους προσφοράς, οι δασκάλες επεδείκνυαν εξίσου σημαντική φιλανθρωπική και κοινωνική δράση, καθοδηγώντας τις μαθήτριές τους, μέσα από τη διοργάνωση διάφορων φιλανθρωπικών και καλλιτεχνικών εκδηλώσεων και τη διεξαγωγή εράνων, με απώτερο στόχο να βοηθήσουν οικονομικά τόσο τους άπορους μαθητές και συμπολίτες τους όσο και τον ευρύτερο ελλαδικό χώρο, όταν οι περιστάσεις το απαιτούσαν. Σύντομο Βιογραφικό: Η δρ Ξένια Δ. Παπαδημητρίου κατάγεται από την Πέγεια της επαρχίας Πάφου και αποφοίτησε από το Λύκειο του Αγίου Νεοφύτου της εν λόγω επαρχίας. Σπούδασε στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, ενώ ακολούθως συνέχισε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Nottingham(UK) στις Πολιτικές Επιστήμες και στη Σύγχρονη Ιστορία. Το Μάιο του 2021, απέκτησε διδακτορικό τίτλο στο Πανεπιστήμιο Νεάπολις σε συνεπίβλεψη με το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου. Το θέμα της διδακτορικής της διατριβής είχε τίτλο «Γυναικεία εκπαίδευση στην ελληνοκυπριακή κοινότητα κατά τη διάρκεια της βρετανικής κυριαρχίας στην Κύπρο (Εκπαιδευτήρια θηλέων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και η εκπαίδευση των διδασκαλισσών κατά την περίοδο 1903-1937)». Για ένα εξάμηνο (Σεπτ. 2021-Φεβρ.2022), αποτέλεσε μέλος ΣΕΠ στο Τμήμα Ιστορίας, Πολιτικής και Διεθνών Σπουδών στο εξ αποστάσεως Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα στη Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία του Πανεπιστήμιου Νεάπολις Πάφου. Συγκεκριμένα, δίδαξε το μάθημα με τίτλο «Η βρετανική κυριαρχία στα Επτάνησα και στην Κύπρο». Από το 2011-2019, εργαζόταν ως μόνιμη λειτουργός στο Τμήμα Τελωνείο (Αρχιτελωνείο/Υπουργείο Οικονομικών) και από το 2019 μέχρι σήμερα, εργάζεται ως φιλόλογος σε σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης. Παράλληλα, συμμετείχε σε διάφορα ερευνητικά προγράμματα του Πανεπιστημίου Κύπρου. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζουν στην Κύπρο κατά την περίοδο της Αγγλοκρατίας και ειδικότερα στην εκπαίδευση των γυναικών.
Fri, March 25, 2022
Send us a text Παρόλο που ο διάσημος βρετανός ευπατρίδης και ποιητής Λόρδος Βύρων δεν έφτασε ποτέ στην Κύπρο, η συμβολή του στον εθνικό Αγώνα των Ελλήνων είναι πασίγνωστη. Γεννημένος στο Λονδίνο το 1788 από άγγλο πατέρα και σκωτσέζα μητέρα, έζησε τα περισσότερα από τα 10 πρώτα χρόνια της ζωής στη Σκωτία, μέχρι που να κληρονομήσει τον αριστοκρατικό τίτλο σε ηλικία 11 ετών. Γνώρισε την τουρκοκρατούμενη Ελλάδα όταν αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ της Αγγλίας και ταξίδεψε από το 1809 μέχρι το 1811 στην Ήπειρο, τη Στερεά Ελλάδα, την Αθήνα (όπου διέμεινε για αρκετούς μήνες), την Πελοπόννησο, μαζί με τη Σμύρνη και την Κωνσταντινούπολη της σημερινής Τουρκίας. Από τις εμπειρίες αυτές εμπνέεται με την ιδέα της παλιγγενεσίας της αρχαίας δόξας. Το 1812, κυκλοφορεί το ποίημά του, Το Προσκύνημα του Τσάιλδ Χάρολδ, και γίνεται αμέσως μπεστ-σέλλερ, όχι μόνο στην Αγγλία αλλά μεταφρασμένο σε όλες σχεδόν τις γλώσσες της Ευρώπης. ΄Ολος ο κόσμος μιλούσε για το «διάσημο» Λόρδο Βύρωνα – άρα, αφού το δεύτερο μέρος του ποιήματος αφιερώνεται στην Ελλάδα και τους σύγχρονους Έλληνες, μιλούσαν ακόμα και για το ελληνικό ζήτημα. Την άνοιξη του 1821, βρίσκεται ο Βύρωνας αυτοεξόριστος από την πατρίδα, στη Ραβέννα της Ιταλίας. Περνούν δύο χρόνια μέχρι που να το πάρει απόφαση: να κατεβεί στην επαναστατημένη Ελλάδα και να πάρει ενεργό μέρος στον Αγώνα. Ξαφνικά, από ρέμπελος, ρομαντικός, και ποιητής όπως ήταν μέχρι τώρα, μέσα σε 2-3 μήνες αλλάζει χαρακτήρα. Γίνεται επαναστάτης. Γίνεται άνθρωπος με πολιτική δράση. Ξεμπαρκάρει στην ελεύθερη Ελλάδα, στο Μεσολόγγι, σύμφωνα με το παλιό ημερολόγιο, Παραμονή Χριστουγέννων, το 1823. Από τότε δουλεύει ακατάπαυστα μαζί με τον πολιτικό ηγέτη Αλέξ. Μαυροκορδάτο ώστε να εξασφαλίσουν πόρους και να αναπτύξουν τις βασικές αρχές μιας οικονομικής πολιτικής για την Ελλάδα. Λειτουργεί ως μαγνήτης τ’ όνομα του Βύρωνα, ώστε να συσσωρευθούν χρήματα από το εξωτερικό. Όταν πέθανε, η πρώτη δόση του ποσού των 800,000 στερλινών που είχαν υποσχεθεί και που είχε συγκεντρωθεί από ιδιώτες συνδρομητές στο Λονδίνο, είχε ήδη σταλεί με προορισμό την Ελληνική κυβέρνηση. Και η πολιτική δραστηριότητα του Βύρωνα δεν τελειώνει με τον οικονομικό τομέα. Ουσιαστικό ρόλο θα παίξει κι η διπλωματία με στόχο την αναγνώριση της ελεύθερης Ελλάδας εκ μέρους των ξένων δυνάμεων. Όλα τελειώνουν τραγικά στις 7/19 Απριλίου 1824. Στο παραλήρημα του τελευταίου πυρετού, λίγο πριν πεθάνει, ο Βύρωνας ονειροπολεί τη συμπλήρωση της αποστολής του. Φαντάζεται πως ήδη θριάμβευσε η επανάσταση. Η Ελλάδα είναι ελεύθερη. Και ο ίδιος φτάνει στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής ως πρώτος διπλωματικός απεσταλμένος της απελευθερωμένης Ελλάδας. Δεν έγιναν, φυσικά, έτσι τα πράγματα – αλλά μπορεί να πει κανείς ότι ο μέγας φιλέλληνας στα τελευταία του προέβλεπε την τελική έκβαση της Ελληνικής Επανάστασης, που θα τη σφραγίσει το Πρωτόκολλο του Λονδίνου, τις 3 Φεβρουαρίου
Fri, March 11, 2022
Send us a text Πώς προέκυψε μια ιστορική έκθεση με διοράματα και φιγούρες PLAYMOBIL; Oι επιμελήτριες του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου της Ελλάδος στο πλαίσιο του εορτασμού των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, λαμβάνοντας υπόψη τον σύγχρονο ρόλο του μουσείου, το οποίο εκτός από επιστημονικό αποκτά εκπαιδευτικό και ψυχαγωγικό χαρακτήρα, αναζήτησαν πρωτότυπους τρόπους προσέγγισης του νεαρού κοινού. Στόχος τους ήταν να φέρουν τα παιδιά στο Μουσείο και να μάθουν την ιστορία «σαν παιχνίδι». Έτσι δημιουργήθηκε «Το ΄21 αλλιώς», το οποίο παρουσιάστηκε στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, από τον Οκτώβριο του 2019 έως τον Σεπτέμβριο του 2020, συνέχισε την πορεία της στην ελληνική περιφέρεια και σήμερα φιλοξενείται από το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου. Κεντρική ιδέα της έκθεσης αποτελεί η παρουσίαση του Αγώνα των Ελλήνων για ανεξαρτησία με έναν ελκυστικό, ευφάνταστο, εύληπτο και ταυτόχρονα ιστορικά τεκμηριωμένο τρόπο. Τα διοράματα κατασκεύασαν οι Άγγελος Γιακουμάτος (15), Βασιλική Φατή (8), Ντένης Βαγγόπουλος (2) και Γιώργος Αγγελίδης (1) και τις μεμονωμένες φιγούρων των ιστορικών προσώπων ανέλαβε ο Στέλιος Μυλωνάς. Την ιδέα, τον μουσειογραφικό σχεδιασμό και την επιμέλεια της έκθεσης είχαν οι επιμελήτριες του ΕΙΜ Νατάσα Καστρίτη, Ρεγγίνα Κατσιμαρδου και Παναγιώτα Παναρίτη. Με σεβασμό στην αποστολή ενός Μουσείου που μετρά σχεδόν ενάμιση αιώνα ζωής, σε ένα πολύχρωμο σκηνικό, επιχείρησαν την «αναπαράσταση» μιας πολύ σημαντικής ιστορικής περιόδου, με στόχο κυρίως την ψυχαγωγία των μικρών επισκεπτών. Στην έκθεση παρουσιάζονται τα γεγονότα της Επανάστασης του 1821 και τα πρόσωπα που έλαβαν μέρος ή επηρέασαν τις εξελίξεις, καθώς και ένα ιστορικό εικονογραφημένο χρονολόγιο. «Το ΄21 αλλιώς» είναι η πρώτη έκθεση διοραμάτων PLAYMOBIL, η οποία παρουσιάζεται σε ένα ελληνικό μουσείο και η πρώτη θεματικά προσανατολισμένη στην Επανάσταση του 1821. Επίσης είναι η πρώτη έκθεση στη μακρόχρονη ιστορία του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, η οποία απευθύνεται κυρίως σε παιδιά. Σήμερα, 3 σχεδόν χρόνια αφότου άνοιξε τις πόρτες της για το κοινό, τις οποίες δεν έκλεισε ποτέ, έχουμε την τιμή να την παρουσιάζουμε στην Κύπρο, χάρη στην πρωτοβουλία του Πολιτιστικού Ιδρύματος Τράπεζας Κύπρου.
Fri, February 25, 2022
Send us a text Έχει λεχθεί κατ’ επανάληψη πως το κυπριακό βασίλειο των Λουζινιανών είχε πολυεθνικό και πολυπολιτισμικό χαρακτήρα. Αυτό το γνώρισμα εκδηλώνεται πρωτίστως, ωστόσο, στην περίπτωση των βουργεσίων, κοινωνική ομάδα αποτελούμενη κυρίως από έμπορους, νομικούς, γραφείς και τεχνίτες. Οι ευγενείς ήταν ως επί το πλείστο Φράγκοι στην καταγωγή, και οι δουλοπάροικοι Έλληνες. Σε αντίθεση με τα παραπάνω κοινωνικά στρώματα η τάξη των βουργεσίων ενσωμάτωνε Φράγκους, Έλληνες, Αρμένιους και Σύριους. Ως εκ τούτου αποτέλεσε το κατ’ εξοχή παράδειγμα της επικρατούσης και διαχρονικής πολυπολιτισμικότητας που χαρακτήριζε το μεσαιωνικό βασίλειο της Κύπρου. Αυτή την πολυπολιτισμικότητα, εξάλλου, η τάξη των βουργεσίων την ενσωμάτωνε και την ενσάρκωνε στα ίδια τα μέλη της, ένα θρησκευτικά και εθνικά ετερόκλητο σύνολο το οποίο διαμορφώθηκε και εξελίχθηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας του κυπριακού μεσαιωνικού βασιλείου και συνέχισε να διαδραματίζει ενεργό ρόλο στα κυπριακά δρώμενα κατά την ενετική εποχή.
Fri, January 28, 2022
Send us a text Η παρουσίαση αυτή ασχολείται με ένα ευρέως γνωστό, εμβληματικό, αλλά και ταυτόχρονα παραμελημένο κτήριο στη νεκρή ζώνη στη Λευκωσία: το ξενοδοχείο Λήδρα Πάλας. Πρόκειται για ένα κτήριο που, από την ανέγερση του το 1949, μέχρι και σήμερα έχει συνδέσει άρρηκτα το όνομα του με τη σύγχρονη, ταραχώδη ιστορία της Κύπρου. Δεν αποτελεί απλώς ένα πολυτελές ξενοδοχείο, αλλά ένα χώρο ο οποίος αντανακλά τις περισσότερες από τις πιο σημαντικές στιγμές της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας της Κύπρου, από τις αρχές της δεκαετίας του 1950, αλλά ταυτόχρονα και ένα χώρο που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και ανάδειξη μιας κοσμοπολίτικής και πολυπολιτισμικής Κύπρου. Η παρουσίαση θα αναφερθεί και στην έκθεση Λήδρα Πάλας: Χορεύοντας σε μια γραμμή η οποία παρουσιάστηκε πρόσφατα στο Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας.
Fri, January 14, 2022
Send us a text Στα τέλη του 19ου αιώνα η Κύπρος ήταν φτωχή σε πόρους και φτωχή από αιώνες σκληρής φορολογίας υπό την οθωμανική κυριαρχία. Επομένως, πολλοί ακτήμονες Κύπριοι αναγκάστηκαν να εργαστούν ως εργάτες στα ορυχεία χαλκού και αμιάντου, κάτω από πολύ σκληρές και επικίνδυνες συνθήκες. Οι κακές συνθήκες εργασίας και τα συχνά ατυχήματα στα κυπριακά ορυχεία οδήγησαν στο να ξεκινήσει ο διάλογος για την εισαγωγή αποτελεσματικής εργατικής νομοθεσίας στην Κύπρο. Εμπόδια στην προσπάθεια για εκσυγχρονισμό του βιομηχανικού, πολιτικού και νομικού συστήματος της χώρας ήταν η απροθυμία και έλλειψη ενδιαφέροντος της αποικιακής κυβέρνησης για τα δικαιώματα και την ασφάλεια των εργατών αλλά και ο πολιτικός διχασμός ανάμεσα στις τάξεις των Κυπρίων εργατών και συνδικαλιστών. Οι πρώτοι νόμοι για την υγεία και ασφάλεια στην εργασία δημοσιεύτηκαν από την αποικιοκρατική κυβέρνηση. Εντούτοις δεν παρείχαν ουσιαστική προστασία στους εργαζόμενους καθώς, μεταξύ άλλων, τα θύματα ατυχημάτων έπρεπε να προσκομίσουν πειστήρια που να αποδεικνύουν ότι δεν είχαν προκαλέσει οι ίδιοι το ατύχημα. Η ιστορία των κυπριακών μεταλλείων είναι ένα τραγικό κεφάλαιο στην ιστορία της επαγγελματικής υγείας και ασφάλειας στο νησί. Ένας σημαντικός αριθμός Κυπρίων εργατών σε μεταλλεία και λατομεία προσβλήθηκε από σοβαρές αναπνευστικές ασθένειες, οι οποίες δεν ήταν ευρέως γνωστές στην Κύπρο παρά μόνο πολύ αργότερα. Στις δεκαετίες του ‘80 και ‘90 εκδόθηκαν νέοι νόμοι και κανονισμοί για την Υγεία και την Ασφάλεια στον χώρο εργασίας. Σήμερα, η νομοθεσία της Κύπρου για την Υγεία και την Ασφάλεια εφαρμόζεται σε όλους τους τομείς της οικονομίας και είναι πλήρως εναρμονισμένη με την αντίστοιχη ευρωπαϊκή νομοθεσία για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία. Επιπλέον, η εθνική νομοθεσία καλύπτει θέματα που δεν ρυθμίζονται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
S1 Enull · Fri, December 17, 2021
Send us a text Από την εποχή της εξημέρωσής τους, στα Νεολιθικά χρόνια, τα μεγάλα βοοειδή διαδραμάτισαν εξέχοντα ρόλο στις ανθρώπινες κοινωνίες, με τεράστιο αντίκτυπο στην οικονομία, τις γεωργικές δραστηριότητες, τις διατροφικές συνήθειες, τις χερσαίες μεταφορές, τα κοινωνικά δίκτυα και τον πολιτισμό. Εξαιτίας του εντυπωσιακού τους μεγέθους, της μυϊκής τους δύναμης και των πολλαπλών ιδιοτήτων τους, η αγελάδα και το βόδι λειτούργησαν ως διαχρονικά σύμβολα αλλά και ως αντικείμενα λατρείας για πολλούς αρχαίους αλλά και σύγχρονους πολιτισμούς. Το νησί της Κύπρου αποτελεί ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον γεωγραφικό και πολιτισμικό πλαίσιο για να μελετήσει κανείς τις αλληλεπιδράσεις ανθρώπου και βοδιού από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι και το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Αρχαιολογικά ευρήματα, κυρίως οστά ζώων καθώς επίσης και πήλινα ειδώλια, φανερώνουν πώς η σχέση μεταξύ ανθρώπου και βοδιού ξεκινά πολύ νωρίς στο νησί μας και ακολουθεί μια άκρως ενδιαφέρουσα πορεία. Ιστορικές πηγές μαρτυρούν πώς πριν από την εκβιομηχανοποίηση της γεωργίας το βόδι χρησιμοποιείτο αυστηρά για τις χερσαίες μεταφορές και για τις γεωργικές δραστηριότητες ενώ η κατανάλωση βόειου κρέατος εθεωρείτο πράξη ιεροσυλίας. Ποιά ήταν όμως η σχέση των προϊστορικών κατοίκων του νησιού με αυτό το μεγάλο και πολυλειτουργικό ζώο και πώς εξελίχθηκε ανά τους αιώνες; Πότε φθάνουν οι πρώτες αγελάδες στο νησί μας και πώς μεταφέρονται από τις γειτονικές στεριές; Για ποιό λόγο εξαφανίζονται κατά τη διάρκεια της Νεολιθικής περιόδου και πώς η επανεμφάνισή τους, στην αυγή της Εποχής του Χαλκού, συνδέεται με ένα νέο τρόπο ζωής και κοινωνικής οργάνωσης; Ποιός ήταν ο ρόλος τους στην οικονομική ζωή του τόπου και ποιά η θέση τους στις τελετουργικές δραστηριότητες; Ποιά υποείδη αγελάδας συνυπήρχαν στο νησί κατά την αρχαιότητα και πώς οι διασταυρώσεις μεταξύ διαφορετικών υποειδών μπορούν να μας πληροφορήσουν για τα δίκτυα ανταλλαγών προϊόντων και έμψυχων όντων στην αρχαιότητα; Τι γνωρίζουμε για την εγχώρια φυλή αγελάδας και γιατί είναι τόσο σημαντικό να συμβάλουμε με κάθε τρόπο στη διατήρησή της; Σε αυτό το επεισόδιο του Μίλα μου Ιστορικά θα προσπαθήσουμε να εξερευνήσουμε τα ερωτήματα αυτά, βασιζόμενοι κυρίως σε πληροφορίες που μας προσέφερε τα τελευταία χρόνια ο νεοσύστατος κλάδος της Ζωοαρχαιολογίας, της μελέτης δηλαδή ζωικών οστών από αρχαιολογικές θέσεις καθώς επίσης και στην εικονογραφία, τις γραπτές πηγές και την Παλαιογενετική έρευνα.
S1 Enull · Fri, November 26, 2021
Send us a text Η εν λόγω ηχητική ηχογράφηση προσφέρει μια σκιαγράφηση του πεδίου της τέχνης στην Κύπρο από το 1974, ημερομηνία κατά την οποία το νησί, μετά από την τουρκική στρατιωτική επέμβαση, αναγκάστηκε να διαχωριστεί. Η διάλεξη αποτελεί μέρος ερευνητικής μελέτης με τίτλο « Η τέχνη στην Κύπρο από το 1974-2014, Από το διαιρεμένο χώρο, στο συμβολικό τόπο», η οποία εκπονήθηκε το Φεβρουάριο του 2015 στο Παρίσι. Αντικείμενα της συγκεκριμένης έρευνας είναι η έννοια του χώρου, της μνήμης και της ιστορίας έτσι όπως εκδηλώνονται μέσα από τα έργα τέχνης. Το βασικό ερευνητικό ερώτημα, το οποίο προέκυψε μέσα από την έρευνα των έργων που δημιουργήθηκαν κατά την περίοδο αυτή, ήταν το εξής: ποια είναι – μέσα από μια εικαστική, εννοιολογική, αισθητική, κοινωνιολογική ματιά - η σχέση και η αλληλεπίδραση μεταξύ της καλλιτεχνικής δημιουργίας της συγκεκριμένης περιόδου και του διαιρεμένου χώρου; Οι εν λόγω καλλιτεχνικές δημιουργίες πραγματεύονται την ιδιαιτερότητα αυτού του χώρου που εδώ, αποτελεί συχνά, το σημείο έναρξης της δημιουργίας του έργου : οι μνήμες του χαμένου τόπου που βρίσκεται στην άλλη μεριά της γραμμής, η εμπειρία του χώρου στο παρόν και η – κυριολεκτική και μεταφορική – οικειοποίηση της Νεκρής ζώνης. Τα έργα γίνονται τεκμήρια της νοσταλγίας, άλλοτε μοιάζουν σαν επαναπροσδιορισμένες χαρτογραφήσεις ενώ άλλοτε δημιουργούν δυνητικά πεδία πραγμάτωσης. Κάθε έργο διαπερνά, τρόπον τινά – καλλιτεχνικά, αισθητικά και ποιητικά – το σύνορο. Ο διαιρεμένος χώρος έτσι, δύναται να γίνει «κατοικήσιμος».
Thu, November 11, 2021
Send us a text Φέτος συμπληρώνονται 450 χρόνια από την ολοκληρωτική κατάληψη της Κύπρου στην εξουσία των Οθωμανών, μετά την παράδοση τον Αύγουστο του 1571 της Αμμοχώστου στους εχθρούς, οι οποίοι ως γνωστό είχαν παραβεί τους όρους. Δύο μήνες μετά, οι συνασπισμένες χριστιανικές δυνάμεις είχαν δώσει τη δική τους απάντηση στους Οθωμανούς για τη μεγάλη απώλεια της Κύπρου. Στις 7 Οκτωβρίου του 1571 οι ενωμένες χριστιανικές δυνάμεις της Ευρώπης (Sacra Liga) είχαν αντιμετωπίσει τον οθωμανικό στόλο στον Κορινθιακό κόλπο, κοντά στις Εχινάδες Νήσους, γνωστές στις δυτικές πηγές ως Curzolari. Ήταν χαράματα της 7 ης Οκτωβρίου 1571 και, εκεί, είχε ηττηθεί ο εχθρός με εντυπωσιακή για τους χριστιανούς επιτυχία. Ο Γάλλος ναύαρχος Jurien Gravière είχε γράψει για τη Ναυμαχία της Ναυπάκτου (Lepanto) ότι υπήρξε η τρίτη, έως τότε, μεγαλύτερη ναυμαχία στον κόσμο, μετά τη ναυμαχία της Σαλαμίνος και τη ναυμαχία στο Άκτιο. Η σύγκρουση μεταξύ του Ισλάμ και του Χριστιανισμού υπήρξε αδυσώπητη και ανελέητη. Σημαντική υπήρξε η συμβολή των ισπανικών στρατιωτικών σωμάτων, αλλά και η συμβολή των άρτια εξοπλισμένων βενετικών γαλερών με τα εμπειροπόλεμα πληρώματα. Σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, όπως αναφέρουν οι πηγές, μέσα σε πέντε περίπου ώρες, ο αγώνας είχε κριθεί υπέρ του Ιερού Συνασπισμού. Στη Ναυμαχία της Ναυπάκτου πολέμησαν ως επί το πλείστον Έλληνες, αλλά και μέλη κυπριακών οικογενειών όπως των Συγκλητικών, των Παλαιολόγων, των Μπενεντέττη κ.ά. Αξίζει να υπομνησθεί ότι αρχιναύαρχος του βενετικού στόλου και θριαμβευτής της Ναυμαχίας της Ναυπάκτου και στη συνέχεια δόγης ήταν ο Σεβαστιανός Venier. Η σημαντική υπηρεσία του Venier στην Κύπρο ως γενικού προνοητή και συνδίκου, κατά τη χρονική περίοδο 1557-1558, μέχρι πρόσφατα εξακολουθούσε να είναι άγνωστη. Σημειώνουμε απλώς ότι, μεταξύ των αξιομνημόνευτων έργων που είχε επιτελέσει κατά τη διάρκεια της θητείας του στη μεγαλόνησο ήταν και η πρωτοβουλία για επισκευή του του ναού του Αγίου Λαζάρου στη Λάρνακα. Η Κύπρος, για την υπεράσπιση της οποίας είχαν συνασπισθεί ανεπιτυχώς οι χριστιανικές δυνάμεις, δυστυχώς, πέρασε ολοκληρωτικά στην εξουσία των Οθωμανών. Ο ισπανοβενετικός στόλος κινήθηκε προς την ανατολική Μεσόγειο με μεγάλη καθυστέρηση και έτσι ποτέ δεν έφθασε στην Κύπρο. Οι υπερασπιστές της Αμμοχώστου μετά από μια πολύμηνη και ανελέητη πολιορκία αναγκάστηκαν, τέλος, να παραδώσουν την πόλη μετά από διαπραγματεύσεις με τους Οθωμανούς, με τα γνωστά τραγικά επεισόδια που επακολούθησαν. Ο θρίαμβος των χριστιανικών δυνάμεων στη Ναυμαχία της Ναυπάκτου υπήρξε ισχυρότατο πλήγμα στον εχθρό, για την απώλεια της χριστιανικής Κύπρου. Η σημασία της γεωγραφικής θέσης της Κύπρου διαφαίνεται και στα όσα θρυλείται ότι αντέταξε ο σουλτάνος στον Βενετό βάιλο, στην Κωνσταντινούπολη, μετά τη νίκη του Ι
Thu, October 28, 2021
Send us a text Η εν λόγω ηχητική ηχογράφηση μελετά την ίδρυση της Ανεξάρτητης Δικοινοτικής Κυπριακής Δημοκρατίας μέσα από τις σελίδες τριών τοπικών εφημερίδων. Με αφετηρία τα άρθρα της Ελληνοκυπριακής εφημερίδας Ελευθερία , της Τουρκοκυπριακής Halkın Sesi , και της Αγγλόφωνης Cyprus Mail θα προσπαθήσουμε να ιχνηλατήσουμε τη διαδικασία από-αποικιοποίησης της Κύπρου. Σε αυτό το πλαίσιο θα συζητήσουμε τα όνειρα, τις ελπίδες, τις διαψεύσεις και τους συμβιβασμούς των δυο κοινοτήτων του νησιού. Σύντομο βιογραφικό των ομιλητών: Δρ Νικόλαος Στέλγιας: Πολιτικός Επιστήμων, Ιστορικός, Συγγραφέας. Ο Δρ Στέλγιας ειδικεύεται στη μελέτη της Τουρκικής και Τουρκοκυπριακής ιστορίας του 20ού αιώνα και στην αρχειακή έρευνα κυπριακών εφημερίδων. Τίτλοι βιβλίων του είναι, Ο Θάνατος του Ανεπιθύμητου Βρέφους: Το Εγχείρημα της Συνεταιρικής Δημοκρατίας στα Πρωτοσέλιδα του Τουρκοκυπριακού Τύπου, 1960-1963 και The Ailing Turkish Democracy - The transformation and perpetuation of a hybrid majoritarian system . Ο Δρ Στέλγιας εργάζεται ως ανταποκριτής στην εφημερίδα Καθημερινή Κύπρου και ως συνεργάτης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας. Δρ Μαγδαληνή Αντρέου: Ιστορικός-Ερευνήτρια. Η Δρ Αντρέου ειδικεύεται στη μελέτη αρχειακών πηγών της Κυπριακής ιστορίας κατά την πρώτη περίοδο της βρετανικής κυριαρχίας (τέλη 19ου-αρχές 20ου αιώνα). Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζουν στη μελέτη της κυπριακής ιστορίας, κοινωνίας, οικονομίας, και πολιτικής. Η πιο πρόσφατη έρευνα της μελετά τη δράση των Κυπρίων γυναικών στην οικονομία. Η Δρ Αντρέου είναι Επιστημονικός Συνεργάτης του Πολιτιστικού Ιδρύματος Τράπεζας Κύπρου.
Mon, September 27, 2021
Send us a text Η Ελληνική Επανάσταση αποτελεί ορόσημο στην ιστορική πορεία του Νεότερου Ελληνισμού. Οι αγώνες των επαναστατημένων Ελλήνων, για τερματισμό της ξένης κυριαρχίας και δημιουργία αυτόνομης πολιτείας, οδήγησαν το 1830 στην επίσημη ανακήρυξη του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους. Η Ελληνική Επανάσταση επηρέασε άμεσα και την ίδια την Κύπρο, με τον αντίκτυπο των γεγονότων να εκτείνεται τόσο μακριά στον ιστορικό χρόνο, ώστε η επίδρασή τους να είναι ιδιαίτερα εμφανής ακόμη και στην περίοδο του Αγώνα της ΕΟΚΑ (κατά την τετραετία 1955-1959) όταν το κυπριακό ενωτικό κίνημα κορυφώθηκε, καταβάλλοντας τη δική του επαναστατική προσπάθεια για κατάκτηση της ελευθερίας και επίτευξη της Ένωσης. Σκοπός της διάλεξης είναι η ανάδειξη της πρόσληψης, της επιβίωσης και γενικά της επιρροής που άσκησε η Ελληνική Επανάσταση στον επαναστατημένο κυπριακό ελληνισμό στο β’ μισό της δεκαετίας του 1950. Όπως θα επισημανθεί σχετικά, η ΕΟΚΑ εντόπισε στον Αγώνα του 1821 αναφορές για να εμβολιάσει το επιχειρησιακό της πρότυπο και τις πρακτικές μύησης μελών. Επίσης, για να αναδείξει την εθνική ταυτότητα των Ελλήνων Κυπρίων, να κερδίσει τη συμπάθειά τους, να τονώσει το εθνικό τους φρόνημα και μέσω της παρουσίασης προτύπων αγωνιστικότητας και αυτοθυσίας να εμφυσήσει ή να ενισχύσει το αίσθημα ανυπακοής προς τις αποφάσεις του βρετανικού αποικιακού καθεστώτος. Ταυτόχρονα, η Ελληνική Επανάσταση αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ και – γενικότερα – τον αγωνιζόμενο κυπριακό ελληνισμό. Το γεγονός αυτό αντικατοπτρίστηκε ποικιλόμορφα τόσο στη λαϊκή καλλιτεχνική παραγωγή όσο και στην επιστολογραφία ηρώων που έπεσαν μαχόμενοι στις τάξεις της οργάνωσης. Η διάλεξη βασίζεται σε τεκμήρια από τη συλλογή του Μουσείου Αγώνος, σε δημοσιευμένο υλικό από την πνευματική παραγωγή μελών ή υποστηρικτών της ΕΟΚΑ, σε έντυπο υλικό με το οποίο η επαναστατική οργάνωση προωθούσε το δημόσιο λόγο της (προκηρύξεις και περιοδικές εκδόσεις), σε δημοσιευμένες επιστολές ηρώων του κυπριακού επαναστατικού κινήματος, στον ελληνικό τύπο της εποχής και σε αρχειακό υλικό από το Κρατικό Αρχείο Κύπρου. Σύντομο βιογραφικό του ομιλητή: Ο Ανδρέας Κάρυος σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στην Ευρωπαϊκή Ιστορία του 20ού αιώνα στο Queen Mary, University of London. ΕίναιΔιδάκτωρ Ιστορίας του School of Advanced Study, University of London. Επιστημονικές μελέτες του για την Κυπριακή Ιστορία του 20ού αιώνα έχουν δημοσιευθεί στην Κύπρο και το εξωτερικό. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στις πολιτικές και στρατιωτικές πτυχές της Ελληνικής και της ιδιαίτερης Κυπριακής Ιστορίας του 19ου και του 20ού αιώνα, με έμφαση στην περίοδο του Αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-1959. Έχει διδάξει διάφορα προπτυχιακά και μεταπτυχιακά αντικείμενα σε κρατι
Fri, September 24, 2021
Send us a text Οι πρώτοι κάτοικοι της Κύπρου έφτασαν στο νησί πριν 10,000 χρόνια και έκτισαν το πρώτο, γνωστό σε εμάς, νεολιθικό χωριό. Αυτό βρίσκεται κοντά στο σημερινό χωριό Άγιος Τύχωνας στην επαρχία Λεμεσού στην τοποθεσία Κλήμωνας. Οι κάτοικοι εγκαταστάθηκαν κοντά σε ένα χείμαρρο και σε εύφορα εδάφη εξαιτίας της δράσης του ποταμού. Τα κτίσματα του Κλήμωνα, τόσο οικιστικής χρήσης όσο και κοινοτικής σημασίας, ήταν κτισμένα αποκλειστικά από ωμό πηλό. Η γεωαρχαιολογία με τη χρήση της μικρομορφολογίας του εδάφους και τη μελέτη του κτιστού ωμού πηλού μέσω του μικροσκοπίου, μας επέτρεψε να κατανοήσουμε και να καταγράψουμε τα διάφορα στάδια του κτισίματος: από τη συλλογή της πρώτης ύλης, την προετοιμασία του πηλού και τέλος τη μέθοδο κτισίματος των τοίχων, αλλά και των δαπέδων. Μέσα από τη μελέτη της δόμησης με ωμό πηλό μπορούμε να αντλήσουμε πληροφορίες για την κοινωνική οργάνωση αυτής της πρώτης νεολιθικής κοινωνίας. Σύντομο βιογραφικό της ομιλήτριας: Η Δρ Παντελίτσα Μυλωνά είναι η βασική ερευνήτρια του μεταδιδακτορικού προγράμματος GeoArchX στην Ερευνητική Μονάδα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου. Σπούδασε Αρχαιολογία στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού και διδακτορικού τίτλου στη γεωαρχαιολογία από το Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας (Muséum National d’Histoire Naturelle) στο Παρίσι. Η έρευνα της επικεντρώνεται στη γεωαρχαιολογική προσέγγιση πολλαπλής κλίμακας, δηλαδή από τον περιβάλλοντα χώρο μιας αρχαιολογικής θέσης μέχρι τη μικροσκοπική κλίμακα εντός της θέσης σε ημίξηρα περιβάλλοντα της Ανατολικής Μεσογείου και της Εγγύς Ανατολής. Στα πλαίσια της έρευνάς της, μελετά φυσικές και ανθρωπογενείς αποθέσεις για την ανασύσταση του περιβάλλοντος και της τοπογραφίας - πριν και κατά τη διάρκεια της κατοίκησης μιας θέσης. Στη συνέχεια, η έρευνα επικεντρώνεται στην ανασύσταση του κύκλου ζωής των χώρων μέσα από τη μικρομορφολογική μελέτη των αρχαιολογικών στρωμάτων και της αρχιτεκτονικής από ωμό πηλό. Συνεργάζεται με διεθνείς ομάδες, ως γεωαρχαιολόγος σε ανασκαφές, σε Κύπρο, Γαλλία, Ελλάδα και Ιρακινό Κουρδιστάν.
S1 Enull · Fri, September 10, 2021
Send us a text Στόχος της μελέτης αυτής είναι να καταδείξει τη διαδικασία της πρόσληψης της Κύπρου ως βρετανικής αποικίας από το 1878 έως το 1924, μέσω ταξιδιωτικών κειμένων γραμμένων από συζύγους διπλωματών ή υπάλληλων της βρετανικής κρατικής μηχανής, αποσπασμένων στην Κύπρο που ακολούθησαν τους συζύγους τους, σε όλες τις κυβερνητικές τους θέσεις. Έμφαση δίνεται στο κατά πόσον και με ποιον τρόπο τα περιηγητικά κείμενα που μας κληροδότησαν αντανακλούν τη Βρετανική αποικιοκρατική ρητορική. Οι Βρετανίδες περιηγήτριες αποτύπωσαν την Κύπρο ως κήπο που είχε ανατεθεί στη φροντίδα της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Στα εν λόγω ταξιδιωτικά κείμενα, αυτή η εικόνα του κήπου έλαβε διάφορες μορφές, ανάλογα με την οπτική γωνία κάθε συγγραφέα και τις συγκεκριμένες προθέσεις τους. Η έρευνα αυτή εμπίπτει στο πλαίσιο του προγράμματος Νησίδες Αριστείας Re-inventing age-old Travelling Paths of the Levant in the Digital Era: the example of Cyprus (ReTraPath). Το Έργο EXCELLENCE/0918/0190 με Ανάδοχο Φορέα το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και την Κυπριακή Δημοκρατία μέσω του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας»). Σύντομο βιογραφικό της ομιλητριών: Η Δρ Μαργαρίτα Ιωάννου είναι Μεταδιδακτορική Συνεργάτιδα (Νησίδες Αριστείας, Ορίζοντας 2020) στο Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου, στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος με τίτλο: Re-inventing age-old Travelling Paths of the Levant in the Digital Era: the example of Cyprus (ReTraPath). Τα επιστημονικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στην έρευνα του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού με έμφαση στο νεοελληνικό Διαφωτισμό και στην κυπριακή ιστορία κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας (1571-1878), καθώς και στη μελέτη της ταξιδιωτικής γραμματείας (από τις απαρχές της μέχρι και σήμερα). Έχει δημοσιεύσει πολλές μελέτες για ζητήματα που αφορούν τη νεοελληνική λογοτεχνία (18ος-19ος αι.), την έκδοση κειμένων, την ιστορία του βιβλίου και της τυπογραφίας, την ιστορία των ιδεών και την πολιτισμική ιστορία, αλλά την πνευματική ιστορία της Κύπρου (β΄ μισό του 17ου αιώνα α΄ μισό 19ου αιώνα). Άρθρα και μελέτες της έχουν φιλοξενηθεί στον Κονδυλοφόρο, στα Δωδεκανησιακά Χρονικά, στην Επετηρίδα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, στην Επετηρίδα της Κυπριακής Εταιρείας Ιστορικών Σπουδών, στην Επετηρίδα του Κέντρου Μελετών της ιεράς Μονής Κύκκου, στις Κυπριακαί Σπουδαί κ.α. Έχει διδάξει στο Πανεπιστήμιο Frederick (Λευκωσία ). Η Δρ Κατερίνα Γκότση είναι Μεταδιδακτορική Συνεργάτιδα (Νησίδες Αριστείας, Ορίζοντας 2020) στο Κέντρο Επιστημονικού Διαλόγου και Έρευνας στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος με τίτλο: Re-inventing age-old Travelling Paths of the Levant in the Digital Era: the example of Cyprus (ReTraPath). επίσης, είναι Επίτιμη Επιστημονική συνεργάτης στο Τμήμα Κλασικών Σπουδών του University College London. Έχει σπου
Fri, August 27, 2021
Send us a text Η δεύτερη πανδημία της πανώλης, ο γνωστός Μαύρος Θάνατος ξέσπασε και στο μεσαιωνικό βασίλειο της Κύπρου το 1347 και επέστρεψε σε ακόμη 8 κύματα έως το 1470-71. Στο podcast αυτό, ο Διονύσης Σταθακόπουλος εξετάζει την χρονολογική και γεωγραφική πορεία της νόσου, την πρόσληψή της αλλά και τις κοινωνικές αντιδράσεις σε αυτήν από τους μεσαιωνικούς πληθυσμούς της Κύπρου. Σύντομο βιογραφικό του ομιλητή: Ο Διονύσης Σταθακόπουλος σπούδασε στα πανεπιστήμια Μünster, Βιέννης και Birmingham και δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, στο Central European University της Βουδαπέστης και στο King’s College του Λονδίνου. Είναι επίκουρος καθηγητής βυζαντινής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Έχει δημοσιεύσει μια σειρά βιβλίων με τελευταίο τη Μικρή Ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας που έχει ήδη μεταφραστεί στα ελληνικά, τα εσθονικά, τα τουρκικά, τα κινέζικα και τα κορεάτικα. Ένα από τα βασικά του ερευνητικά ενδιαφέροντα είναι η μελέτη της πανώλης στο Βυζάντιο και το μεσαιωνικό κόσμο.
Fri, August 13, 2021
Send us a text Η μελέτη για το χαρακτήρα της επιχειρηματικότητας είναι ένα σημαντικό εργαλείο για την ερμηνεία της οικονομικής δραστηριότητας. Στην περίπτωση της Κύπρου πολύ λίγα γνωρίζουμε για τους πρωταγωνιστές της κοινωνικής και οικονομικής ζωής του νησιού μέχρι και τα μέσα του 20ού αιώνα. Η διάλεξη στοχεύει να φωτίσει ιστορικά άγνωστες πτυχές του φαινομένου της επιχειρηματικότητας στην Κύπρο κατά την Αγγλοκρατία μέσα από τη μελέτη του κοινωνικού προφίλ τριών γενεών μεγαλεμπόρων και επιχειρηματιών. Αναμφίβολα, σε μια αγροτική μεσογειακή οικονομία των τελών του 19ου αιώνα, η οποία κληρονόμησε τα μειονεκτήματα μιας μακράς περιόδου οικονομικής παρακμής από τους Οθωμανούς με την απουσία οδικού δικτύου, εγγειοβελτιωτικών έργων και τακτικής ταχυδρομικής και ατμοπλοϊκής συγκοινωνίας που θα ενίσχυε τη μεταφορά εμπορευμάτων και πληροφορίας, τόσο εντός του νησιού, όσο και με τις αγορές του εξωτερικού, δεν θα ανέμενε κανείς να συναντήσει επιχειρήσεις έντασης κεφαλαίου. Στα πρώτα χρόνια της Αγγλοκρατίας, κυρίαρχος ήταν ο τύπος του εμποροκτηματία, ο οποίος είχε ήδη εδραιωθεί εμπορικά στην ύστερη Τουρκοκρατία. Κάποιες προσωπικότητες της παλαιότερης γενιάς των εμπόρων ήταν γόνοι παλαιών οικογενειών και προυχόντων, άλλοι επτανησιακής, ελλαδικής και ευρωπαϊκής καταγωγής με ενασχόληση στην πρακτόρευση και την αντιπροσωπεία ξένων οίκων, ενώ ξεχώριζε και ο τύπος του μεγαλεμπόρου, ο οποίος μετακινούμενος από την ύπαιθρο στο άστυ δικτυώθηκε εμπορικά μέσω των γειτονικών αγορών της Ανατολής στις αγορές της Δύσης. Στα μετέπειτα χρόνια της Αγγλοκρατίας, ιδιαίτερα μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αναδείχθηκε ο τύπος του αυτοδημιούργητου και δραστήριου εμποροεπιχειρηματία της πόλης, συχνά από τις ορεινές περιοχές, ο οποίος διακρινόταν για τη μόρφωσή του σε εμπορικές σχολές της Ανατολής και της Ευρώπης. Από τη δεκαετία του 1940 και έπειτα, με την παράλληλη άνθιση του εταιρικού τομέα, ξεχωρίζει η νέα γενιά εμποροβιομηχάνων, «φιλόδοξων» και με τάση επιχειρηματικής εξωστρέφειας, οι οποίοι δραστηριοποιήθηκαν σε τομείς της βιομηχανίας, του τουρισμού, της ναυτιλίας και των κατασκευών. Σε μια προσπάθεια χαρτογράφησης του προφίλ τριών γενιών πρωτοπόρων επιχειρηματιών της περιόδου, η διάλεξη επικεντρώνεται στους παράγοντες τροφοδότησής τους, όπως το θεσμικό πλαίσιο και οι μεταβαλλόμενες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες, ιχνηλατώντας με αυτό τον τρόπο την εξέλιξη του επιχειρηματικού προφίλ. Η διάλεξη εντάσσεται στα πλαίσια του μεταδιδακτορικού έργου POST-DOC/01916/0231 “The business elite of modern Cyprus, 1878-1959: social origins and entrepreneurial characteristics in a historical perspective” με ανάδοχο φορέα το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου. Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Κύπρο μέσω του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας. Σύντομο βιογραφ
Fri, July 30, 2021
Send us a text Θεματική Διάλεξης: Κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού (περί το 1650-1050 π.Χ.), οι κυπριακές κοινότητες εκμεταλλεύτηκαν, για πρώτη φορά στην ιστορία τους, τη στρατηγική θέση του νησιού ως κόμβο θαλάσσιου εμπορίου, καθώς επίσης και τον φυσικό μεταλλικό πλούτο, δηλαδή τα χαλκοφόρα στρώματα που εντοπίζονται στους πρόποδες του Τροόδους, για να συνδεθούν οικονομικά και διπλωματικά με άλλες πολιτείες της ανατολικής Μεσογείου. Τα μεγάλα παράκτια κέντρα που ιδρύονται και αναπτύσσονται αυτή την περίοδο στο νησί, όπως για παράδειγμα η Έγκωμη, η Παλαίπαφος και το Κίτιον, φανερώνουν την ανάπτυξη αστικού χαρακτήρα και την εδραίωση ενός ιδιόμορφου συστήματος πολιτειακής οργάνωσης. Τα αστικά κέντρα αποτελούσαν τον πυρήνα της διοίκησης μιας εκτεταμένης περιφέρειας, η οποία αποτελείτο από ένα ευρύ δίκτυο οικισμών, οργανωμένο με γνώμονα την εξόρυξη, επεξεργασία και υπερπόντια εξαγωγή του χαλκού σε άλλα λιμάνια της Μεσογείου. Κατά την περίοδο αυτή, παρατηρείται επίσης, για πρώτη φορά, η εδραίωση μηχανισμών, που σχετίζονται με τη διοίκηση όπως είναι η γραφή. Η εγχώρια γραφή της Ύστερης Κυπριακής Χαλκοκρατίας, που ονομάζεται «Κυπρο-Μινωική» δεν έχει ακόμη αποκρυπτογραφηθεί κι έτσι δεν γνωρίζουμε τι καταγράφει. Οι εμπορικές επαφές που διατηρούσαν οι κυπριακές πολιτείες με αντίστοιχες στη Συρο-Παλαιστινιακή ακτή, την Αίγυπτο και το Αιγαίο ήταν έντονες και συντονισμένες, όπως φαίνεται από το πλήθος κυπριακών αγγείων που εναποτέθηκε μέσα σε ταφικά σύνολα σε διάφορες θέσεις της ανατολικής Μεσογείου και αντίστοιχα, από τον αριθμό εισηγμένων αντικειμένων από τη Μυκηναϊκή Ελλάδα, τη Μινωική Κρήτη, τη Συρο-Παλαιστίνη και τη φαραωνική Αίγυπτο, τα οποία βρέθηκαν μέσα σε κυπριακούς τάφους. Μια σημαντική ένδειξη των έντονων εμπορικών επαφών που διατηρούσαν τα διάφορα κράτη της ανατολικής Μεσογείου, κατά την «Περίοδο του Διεθνισμού», αποτελεί ένα πλοίο που ναυάγησε κοντά στη θέση Uluburun στη Μικρά Ασία. Το μεγαλύτερο φορτίο του ναυαγίου του Uluburun ήταν δέκα τόνοι κυπριακού χαλκού. Στα γραφειοκρατικά κείμενα των πολιτειών της Μεσογείου, η Κύπρος καταγράφεται ως Αλασία και παρουσιάζεται ως μια περιοχή που προμήθευε κυρίως χαλκό. Με την έναρξη του 12ου αιώνα π.Χ. ένα μεγάλο μέρος των αυτοκρατορικών και ανακτορικών πολιτισμών της ανατολικής Μεσογείου, όπως για παράδειγμα τα Μυκηναϊκά ανάκτορα και η αυτοκρατορία των Χετταίων, καταστρέφεται και το οργανωμένο εμπόριο που συνέδεε τις γεωγραφικά απομακρυσμένες κοινότητες της Μεσογείου καταρρέει. Στην Κύπρο, η λεγόμενη «Μεσογειακή Κρίση» μεταφράζεται με αναδιοργάνωση του οικιστικού πλαισίου, που φαίνεται κυρίως μέσα από την εγκατάλειψη ανθηρών οικισμών. Εντούτοις, οι Κυπριακές πολιτείες΄, στην πλειοψηφία τους, επιβιώνουν και προσαρμόζονται στα νέα πολιτικο-οικονομικά δεδομένα της «Μεσογειακής Κρίσης». Πρόκειται για μια εξαιρετικά δυναμική περίοδο, κατά την οποία παρατηρούνται έ
Sat, June 12, 2021
Send us a text Περίληψη Η σημασία της τέχνης της σκηνοθεσίας αρχίζει να γίνεται αντιληπτή από τα πρώτα βήματα του επαγγελματικού θεάτρου στην Κύπρο γύρω στο 1940, ενώ αρχίζει να καθιερώνεται ως διακριτό θεατρικό επάγγελμα με ντόπιους καλλιτέχνες γύρω στο 1960. Σε αυτά τα δύο ιστορικά ορόσημα εμφανίζονται αντίστοιχα τα ονόματα της Μαρίκας Βάζα -κατά τις δεκαετίες του 1930 και 1940- και της Μόνικας Βασιλείου, που σκηνοθετεί στον ΟΘΑΚ το 1961, δημιουργώντας παράλληλα τον δικό της θίασο στη Λεμεσό και παραμένοντας στο επάγγελμα μέχρι και τη δεκαετία του 2000. Ακολούθως η Σβετλάνα Χαραλάμπους σκηνοθετεί μερικές παραστάσεις από το τέλος της δεκαετίας του 1970 έως την αρχή της δεκαετίας του 1990. Στο ενδιάμεσο, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980, η ηθοποιός Δέσποινα Μπεμπεδέλη υπογράφει τις πρώτες της σκηνοθεσίες. Στη δεκαετία του 1990 εμφανίζονται οι σκηνοθέτριες, Μαρία Μανναρίδου Καρσερά και Αλεξία Παπαλαζάρου και ακολουθεί, στη δεκαετία του 2000, μια έκρηξη ως προς τη γυναικεία παρουσία στην τέχνη της σκηνοθεσίας, με πρώτη τη Λέα Μαλένη και αμέσως μετά μια πλειάδα δυναμικών σκηνοθετριών που συνδιαμορφώνουν ισότιμα πλέον τον θεατρικό χάρτη του τόπου. Η διάλεξη αποτελεί επεξεργασία ομιλίας που εκφωνήθηκε στην ημερίδα "Πρωτοπόρες του κυπριακού θεάτρου", μια διοργάνωση της Σεζόν Γυναίκες 2019-2021 (10/12/2019, Θέατρο Χώρα, Λευκωσία). Σύντομο βιογραφικό της ομιλήτριας: Η Δρ Άντρη Χ. Κωνσταντίνου είναι θεατρολόγος και Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Τμήμα Επιστημών της Αγωγής στο Πανεπιστήμιο Frederick στη Λευκωσία. Πτυχιούχος του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών και διδάκτωρ του Τμήματος Θεάτρου του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Δίδαξε θεατρολογικά μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, συνεργάστηκε με τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου ως Δραματολόγος, συνέλεξε το υλικό και έγραψε τα συνοδευτικά κείμενα για τη μόνιμη έκθεση του Θεατρικού Μουσείου Κύπρου (ίδρ. 2012) και επιμελήθηκε την έκδοση Θεατρικό Μουσείο Κύπρου: Κατάλογος εκθεμάτων (2016). Εργάστηκε ως βοηθός σκηνοθέτη με τους Λευτέρη Βογιατζή και Εύη Γαβριηλίδη και σκηνοθέτησε θεατρικές παραστάσεις και αναλόγια. Διοργάνωσε και εμψύχωσε θεατρικά εργαστήρια για παιδιά και ενήλικες, δίδαξε θέατρο σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης σε Ελλάδα και Κύπρο και σκηνοθέτησε παραστάσεις σε σχολεία. Η έρευνα και οι δημοσιεύσεις της, επικεντρώνονται κυρίως στο θέατρο στη νεότερη Κύπρο (ιστορία και δραματουργία). Το βιβλίο της Το θέατρο στην Κύπρο. Οι θίασοι, η κρατική πολιτική και τα πρώτα χρόνια του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου (Καστανιώτης, Αθήνα 2007) τιμήθηκε με Κρατικό Βραβείο. Email: pre.ca@frederick.ac.cy
Fri, May 28, 2021
Send us a text Στη διάρκεια της ραδιοφωνικής εκπομπής, η δημοσιογράφος κ. Μαρία Κοζάκου (εκπομπή «Transistor», Δεύτερο Πρόγραμμα 103,7 της ΕΡΤ) συζητά με τις κκ. Σκούταρη και Δημακοπούλου με αφορμή την υπαίθρια έκθεση προσωπογραφιών για το 1821 στην Αθήνα. Γίνεται, επίσης, λόγος για την έκδοση του Ιδρύματος Σύλβιας Ιωάννου και της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος - Εθνικό Ιστορικό Μουσείο: Ἡ Ἱστορία ἔχει πρόσωπο. Μορφές τοῦ 1821 στήν Ἑλλάδα τοῦ Ὄθωνα ἀπό τόν Βέλγο διπλωμάτη Benjamin Mary, (Αθήνα 2020). Το ενδιαφέρον εστιάζεται στη Συλλογή του Ιδρύματος Σύλβιας Ιωάννου, στις προσωπογραφίες ως καλλιτεχνικές δημιουργίες και ως ιστορικές μαρτυρίες, στην έρευνα που διενεργήθηκε εν όψει της έκδοσης, καθώς και στο πρόσωπο του Benjamin Mary. Η υπαίθρια έκθεση έχει μεταφερθεί και στην Κύπρο, σε συνεργασία του Ιδρύματος Σύλβιας Ιωάννου με το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου και τους Δήμους Λευκωσίας και Λεμεσού. Σύντομο βιογραφικό των ομιλητριών: Η Άρτεμις Σκούταρη είναι ιδρυτικό μέλος του Κοινωφελούς Ιδρύματος Σύλβιας Ιωάννου (έδρα Vaduz, Liechtenstein). Διετέλεσε διευθύντρια την περίοδο 2009-2019 και έκτοτε ανέλαβε Πρόεδρος του Ιδρύματος. Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη χαρτογραφία, εμπνεύστηκε συναφή ερευνητικά προγράμματα και εκδόσεις βασισμένες στη Συλλογή του Ιδρύματος, και παράλληλα σχεδιάζει το επιστημονικό έργο και το εκδοτικό πρόγραμμα του Ιδρύματος. Η Χαρίκλεια Γεωργίου Δημακοπούλου είναι αριστούχος πτυχιούχος του Ιστορικού και Αρχαιολογικού Τμήματος της Φιλοσοφικής Σχολής και του Νομικού Τμήματος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Αριστούχος διδάκτωρ της Νομικής Σχολής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης στην Ιστορία του Δικαίου. Τ. δικηγόρος Αθηνών. Δημοσιογράφος, μέλος της ΕΣΗΕΑ, κριτικός βιβλίου στην εφημερίδα «Εστία». Μέλος πολλών επιστημονικών εταιρειών. Έχει διδάξει στα μεταπτυχιακά Τμήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Ιστορίας του Δικαίου της Νομικής Αθηνών και Ιστορίας του Δικαίου και των Θεσμών του Παντείου Πανεπιστημίου. Έχει επίσης διδάξει Ιστορία των Θεσμών στο Τμήμα Τουρκικών Σπουδών Αθηνών. Έχει εκδώσει πέραν των 60 μελετών, το σύνολο των οποίων στηρίζεται επί ανεκδότου αρχειακού υλικού. Πλέον πρόσφατη εργασία της ως επιστημονική επιμελήτρια και εκ των ερευνητών-συγγραφέων για το: Ἡ Ἱστορία ἔχει πρόσωπο. Μορφές τοῦ 1821 στήν Ἑλλάδα τοῦ Ὄθωνα ἀπό τόν Βέλγο διπλωμάτη Benjamin Mary , Αθήνα 2020 (συνέκδοση του Ιδρύματος Σύλβιας Ιωάννου και του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου). Έχει επίσης επιμεληθεί την έκδοση του λευκώματος Νεοελληνισμοῦ ἀπαρχές / La Grèce nouvelle. Benjamin Mary Ἑλληνικές προσωπογραφίες / Portraits Grecs (1840-1844) , Αθήνα 1992.
Fri, May 14, 2021
Send us a text Περίληψη διάλεξης Η διάλεξη παρουσιάζει την επίσκεψη του κυβερνήτη των Δωδεκανήσων MarioLagoστην Κύπρο, τον Οκτώβριο του 1927, και τον απόηχό της. Σε μια έμπρακτη απόδειξη της εθνικής αλληλεγγύης που συνέδεε τα αλύτρωτα μέρη του Ελληνισμού, ο Ιταλός αξιωματούχος συνάντησε την παγερή αδιαφορία των Ελλήνων της Κύπρου και τις έντονες διαμαρτυρίες τους για την καταπιεστική πολιτική που ακολουθούσε την εποχή εκείνη η φασιστική Ιταλία στα Δωδεκάνησα, μια στάση που έτυχε πανελλήνιας επιδοκιμασίας. Σύντομο βιογραφικό ομιλητή Ο Θωμάς Παπαγεωργίου είναι κάτοχος διδακτορικού τίτλου του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στην ιστορία του κυπριακού ενωτικού κινήματος, με έμφαση στην περίοδο του Μεσοπολέμου και κυρίως τη δεκαετία του 1930. Η διδακτορική διατριβή του, με τίτλο Η κυπριακή ενωτική κίνηση στην Αθήνα, 1931-1940: οι βρετανικές αντιδράσεις και η στάση των ελληνικών κυβερνήσεων , εκδόθηκε το 2015 (Εκδόσεις Εν Τύποις).Έχει δημοσιεύσει μελέτες σε επιστημονικά περιοδικά στην Κύπρο και στην Ελλάδα. Εργάστηκε κατά διαστήματα ως Ειδικός Επιστήμονας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου. Από το 2016 υπηρετεί στη Μέση Εκπαίδευση ως φιλόλογος.
Fri, April 23, 2021
Send us a text Περίληψη διάλεξης: Στόχος της παρουσίασης είναι να σκιαγραφήσει τον κόσμο της Κύπρου κατά την Πρώιμη και Μέση Εποχή του Χαλκού. Η Πρώιμη και Μέση Εποχή του Χαλκού στην Κύπρο (25ος-17ος αι. π.Χ) θεωρούνται από κοινού η μεταβατική περίοδος πριν την πλήρη ένταξη της Κύπρου, κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού, στον αστικοποιημένο κόσμο επαφών και εμπορίου της ανατολικής Μεσογείου. Παρουσιάζεται ο υλικός πολιτισμός των εν λόγω περιόδων, με αναφορές στον φυσικό πλούτο της Κύπρου, την οικονομία και την κοινωνία, τα έθιμα και τις συνήθειες των κατοίκων του νησιού, καθώς και τις υπερπόντιες επαφές τους με γειτνιάζουσες περιοχές. Βιογραφικό ομιλήτριας: Η Μαρία Δικωμίτου-Ηλιάδου εργάζεται στο Ερευνητικό Κέντρο για την Επιστήμη και την Τεχνολογία και τον Πολιτισμό (STARC) του Ινστιτούτου Κύπρου για τη διαχείριση του Καινοτόμου Δικτύου Κατάρτισης “Training the next generation of archaeological scientists: Interdisciplinary studies of pre-modern plasters and ceramics from the Eastern Mediterranean”, το οποίο χρηματοδοτείται από τις δράσεις Marie Skłodowska Curie της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι επίσης μεταδιδακτορική ερευνήτρια στην Ερευνητική Μονάδα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος «Δίνοντας ζωή σε παλαιές μουσειακές συλλογές: Η διεπιστημονική μελέτη κεραμικής από τις κυπριακές πολιτείες Σαλαμίνας, Σόλων, Λαπήθου και Χύτρων στην Εποχή του Σιδήρου». Κατέχει πτυχίο Ιστορίας και Αρχαιολογίας από το Πανεπιστήμιο Κύπρου, Μεταπτυχιακό (MA in Mediterranean Archaeology) από το Πανεπιστήμιο του Bristol, Μεταπτυχιακό (MA in Artefact Studies) και Διδακτορικός τίτλος (PhD inArchaeology) από το University College London. Από το 2009 μέχρι το 2017 εργάστηκε ως Ειδική Επιστήμονας και στη συνέχεια ως μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου. Από το 2018 μέχρι το 2020 εργάστηκε ως μεταδιδακτορική ερευνήτρια (Marie Skłodowska - Curie postdoctoral fellow) στο Ινστιτούτο Αρχαιολογίας του University College London. Η έρευνα της επικεντρώνεται στη διεπιστημονική, τεχνολογική μελέτη κεραμικών τεχνέργων, όπως επιτραπέζια αγγεία, μαγειρικά σκεύη και ειδώλια από διαφορετικές περιόδους της Κυπριακής Ιστορίας. Έχει ενεργή συμμετοχή σε διάφορα ερευνητικά προγράμματα με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση και έχει δημοσιεύσει μελέτες και άρθρα της σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά και συλλογικούς τόμους. Μαρία Δικωμίτου-Ηλιάδου: m.dikom@ucy.ac.cy
Thu, April 01, 2021
Send us a text Περίληψη διάλεξης: Η διάλεξη, σε πρώτη φάση, επικεντρώνεται στον τρόπο με τον οποίο η ένοπλη οργάνωση της ΕΟΚΑ, εκλάμβανε και διαμήνυε μέσα από τα φυλλάδιά της την επέτειο της 1ηΑπριλίου, διαρκούντος ακόμη του αγώνα. Τον τρόπο με τον οποίο νοηματοδοτούσε την επετειακή εκείνη μέρα και τον τρόπο με τον οποίο πλαισίωνε την επέτειο της 1ηςΑπριλίου για να κρατήσει τη λαϊκή υποστήριξη. Στη συνέχεια γίνεται αναφορά στους τρόπους τους οποίους χρησιμοποιούσαν οι Βρετανοί για να κερδίσουν τη «ψυχή και το μυαλό» των Κυπρίων. Εκβιασμοί, διλήμματα και ελπίδες για οικονομική ευημερία. Το γεγονός ότι η 1ηΑπριλίου έχει καθιερωθεί να εορτάζεται με λαμπρότητα στην Κύπρο, αποτελεί την πιο βέβαιη απάντηση στο ερώτημα ποιος τελικά από τους δύο κατάφερε να κερδίσει τη λαϊκή υποστήριξη. Σύντομο βιογραφικό ομιλητή: Ο Χαράλαμπος Α. Αλεξάνδρου είναι διδάκτωρ Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κύπρου. Έχει εργαστεί σε ερευνητικά προγράμματα του Πανεπιστημίου Κύπρου και ως μέλος της Επιστημονικής Ομάδας του Πανεπιστημίου Κύπρου για τον «Φάκελο της Κύπρου». Έχει διδάξει προπτυχιακά και μεταπυχιακά μαθήματα στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου ως Ειδικός Επιστήμονας Διδασκαλίας. Έχει επιμεληθεί και εκδώσει δύο τόμους με πηγές για τον αγώνα της ΕΟΚΑ: Ο κυπριακός αγώνας 1955-1959 με την πένα των γελοιογράφων των βρετανικών εφημερίδων Manchester Guardian και DailyMirror · Κυπριακοί Απόηχοι, Λονδίνο 1955-1959 και συνεργάστηκε με το Κρατικό Αρχείο Κύπρου για την έκδοση Προπαγάνδα-Αντιπροπαγάνδα, Απελευθερωτικός Αγώνας 1955-1959 . Το 2019 εξέδωσε τη μονογραφία 361 Τάγμα Πεζικού, Χρονικό Προάσπισης Προδομένης Πατρίδας και στο παρόν στάδιο συνεχίσει να ασχολείται ερευνητικά τόσο με την περίοδο 1955-1959 όσο και με το 1974 .
Wed, March 31, 2021
Send us a text Ο Υφυπουργός Παιδείας της Ελλάδος Άγγελος Συρίγος, είναι ο ομιλητής στο νέο επεισόδιο-διάλεξη, με τίτλο «Τα 200 χρόνια από το 1821 και η αυτοσυνειδησία μας». Στην εισήγησή του ο κ. Συρίγος αναφέρεται στη σημασία της επετείου των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, την οποία συνδέει με βασικά σημεία αυτοσυνειδησίας όπως λ.χ. ότι, επρόκειτο για τη δική μας επανάσταση ή γιατί "ποτέ ξένος δεν βοηθεί ξένον, χωρίς μεγαλώτατα κέρδη" . οι Έλληνες πολεμήσαμε για τη συγκρότηση ενός κράτους που θα ήταν ο πολιτειακός φορέας ενός συγκεκριμένου πολιτισμού, του ελληνικού, υπό συνθήκες ελευθερίας . επετεύχθη μερική πραγμάτωση ενός ονείρου ελευθερίας, που ήταν να περιλάβειτο νέο κράτος στα όριά του και σε καθεστώς ελευθερίας, όλους τους Έλληνες. Σημειώνει ακόμη, μεταξύ άλλων, ότι μέσα σε διάστημα 200 ετών, η Ελλάδα κατάφερε να γίνει με μεγάλη διαφορά το πιο πλούσιο από τα κράτη που δημιουργήθηκαν στα εδάφη που κατείχε η Οθωμανική Αυτοκρατορία και ότι το νόημα του 1821 εντοπίζεται σε μια λέξη, την ελευθερία. Σύντομο βιογραφικό του ομιλητή: Ο Άγγελος Συρίγος είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής και Υφυπουργός Παιδείας της Ελλάδος.
Fri, March 26, 2021
Send us a text Κατά τη διάρκεια της πρώιμης περιόδου της Οθωμανοκρατίας στην Κύπρο, τα μέλη της χριστιανικής ελίτ υπό τους Οθωμανούς ανέπτυξαν διαφορετικές και καμιά φορά αντικρουόμενες ταυτότητες, ώστε να ανταποκριθούν καλύτερα στις συνθήκες κρίσης του Πολέμου της Κύπρου, υπερασπιζόμενοι τα συμφέροντά τους, ανταποκρινόμενοι στη ρεαλιστική ανάγκη της επιβίωσης και περιχαρακώνοντας την πίστη και τις αξίες τους. Οι διακριτές διαστάσεις του ανήκειν βρίσκονταν σε στενή συνάρτηση με τα δίκτυα επικοινωνίας που είχαν στη διάθεσή τους οι φορείς των πολλαπλών ταυτοτήτων, κυρίως στα ανώτερα δώματα των κρατούντων. Σε καθαρά εκκλησιαστικό επίπεδο οι εσωτερικοί ανταγωνισμοί εξαρτώντο από αντίθετες ιδεολογικές στάσεις, οι οποίες καθόριζαν τη ρευστότητα ή σταθερότητα των ορίων μεταξύ των διάφορων ομολογιακών ομάδων. Η παρούσα διάλεξη επικεντρώνεται σε τρεις κύριες ιδεολογικές τάσεις: τον «φιλορωμαιοκαθολικισμό», τον «φιλοκαλβινισμό» και τον «ορθόδοξο εκβυζαντινισμό», που τέλος επικράτησε. Η διάλεξη εντάσσεται στα πλαίσια του μεταδιδακτορικού προγράμματος «Aspects of multiconfessionalism and human geography in early modern Cyprus from the Venetians to the Ottomans (CyChrist)», με ανάδοχο φορέα το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου. Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Κύπρο, μέσω του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας. Σύντομο Βιογραφικό του ομιλητή: Ο δρ Χρυσοβαλάντης Κυριάκου εργάζεται ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου. Η έρευνά του επικεντρώνεται στην ιστορία και τον πολιτισμό της Ανατολικής Μεσογείου κατά τη βυζαντινή και μεταβυζαντινή περίοδο, έχοντας ως σημείο αναφοράς την πολυθρησκευτική κοινωνία της Κύπρου.
S1 E23 · Fri, January 29, 2021
Send us a text Θεματική Διάλεξης: Το αντικείμενο της διάλεξης είναι η βιωματική διάσταση της κοινωνικής ταυτότητας στην προϊστορική Κύπρο. Η προσέγγιση των αρχαιολογικών δεδομένων επιχειρείται μέσα στο πλαίσιο των θεωρητικών προβληματισμών της Αρχαιολογίας του Σώματος με στόχο να διαφωτισθούν θέματα προϊστορικής κοινωνικής οργάνωσης. Η μελέτη εστιάζεται στη Χαλκολιθική (περίπου 4000-2500 π.Χ.) και Πρωτοκυπριακή περίοδο (περίπου 2500-2000 π.Χ.), καθώς οι αρχαιολογικές ενδείξεις για αλλαγές στον τρόπο ζωής συνθέτουν ένα σκηνικό με ιδιαίτερο κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό ενδιαφέρον. Σε αυτό το κομβικό σημείο της προϊστορίας της Κύπρου επιχειρείται η ιχνηλάτηση της παρουσίας και της δράσης ατόμων και κοινωνικών ομάδων. Το κείμενο της διάλεξης διαβάζει εκ μέρους της Καθηγήτριας Μαρίας Μηνά η Αναστασία Γιάγκου. Σύντομο βιογραφικό της ομιλήτριας: Η Μαρία Μηνά είναι Επίκουρη Καθηγήτρια επί Θητεία στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και διδάσκει το αντικείμενο “Προϊστορική Αρχαιολογία της Ανατολικής Μεσογείου”. Σπούδασε Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο του Southampton σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, ενώ ολοκλήρωσε τις διδακτορικές της σπουδές στο Institute of Archaeology, University College London. Η Μαρία Μηνά έχει διδάξει στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, έχει εργασθεί ως ερευνήτρια στο Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου και έχει συμμετάσχει σε ερευνητικά προγράμματα πεδίου στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Αcademia website: https://aegean.academia.edu/MariaMina Email: m.mina@aegean.gr
S1 E22 · Fri, January 08, 2021
Send us a text Οι γάμοι των αριστοκρατών και των βασιλιάδων πάντα προκαλούσαν το γενικό ενδιαφέρον και δη το ενδιαφέρον των ιστορικών καθώς οι λόγοι σύναψης τους δεν αφορούσαν αποκλειστικά στη δημιουργία μιας καινούριας οικογένειας, αλλά στηρίζονταν σε ένα πολιτικό υπόβαθρο. Οι βασιλικοί γάμοι ενίοτε σφράγιζαν μια συμμαχία ή σήμαιναν την εδαφική επέκταση ενός βασιλείου ή ακόμη και τη συνένωση δύο βασιλείων. Εξίσου ανάλογο ενδιαφέρον, αν όχι και μεγαλύτερο παρουσιάζουν τα βασιλικά διαζύγια. Αν θεωρήσουμε δεδομένο ότι κατά τη μεσαιωνική περίοδο ένας βασιλικός γάμος λάμβανε χώρα για να εξυπηρετήσει πολιτικούς λόγους, θα πρέπει επίσης να θεωρήσουμε, επίσης, ως δεδομένο ότι όταν οι λόγοι αυτοί έπαυαν να υφίστανται ο γάμος μπορούσε να διαλυθεί, για να αντικατασταθεί με κάποιον άλλο που θεωρούνταν περισσότερο συμφέρον. Στόχος της διάλεξης είναι να παρουσιάσει εν πρώτοις το ομολογουμένως δύσκολο νομικό πλαίσιο που είχε θέσει η παπική εκκλησία για την εξασφάλιση διαζυγίου και δευτερευόντως να παρουσιάσει τις προσπάθειες τριών Κυπρίων βασιλισσών και βασιλιάδων να εξασφαλίσουν ακύρωση του γάμου τους Σύντομο βιογραφικό της ομιλήτριας: Αποφοίτησε από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου. Ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Μεσαιωνική Ιστορία στο πανεπιστήμιο του Cambridge και εκπόνησε τη διδακτορική της διατριβή στο Πανεπιστήμιο Κύπρου με θέμα «The Quest for a Royal Bride. The marriage of King Janus of Cyprus and Anglesia Visconti of Milan». Εmail: christina_kaoulla@yahoo.com
S1 E21 · Thu, December 17, 2020
Send us a text Περίληψη διάλεξης: Ο αποικισμός των νησιών από τον άνθρωπο κατά το Πλειστόκαινο (η χρονική περίοδος 2.588.000 με 11.700 χρόνια περίπου πριν από σήμερα) καθώς και οι τρόποι με τους οποίους προσαρμόστηκαν με επιτυχία στα νέα νησιωτικά περιβάλλοντα, αποτελεί ένα από τα πιο ενδιαφέροντα θέματα της αρχαιολογικής έρευνας παγκοσμίως. Η Κύπρος αποτελεί ελκυστικό προορισμό για κυνηγούς-τροφοσυλλέκτες του Πλειστόκαινου ωστόσο μέχρι σήμερα η αρχαιολογική σκαπάνη δεν έχει φέρει στο φως αρχαιολογικά κατάλοιπα της περιόδου. Το ερευνητικό πρόγραμμα Water Routes in Human Island Dispersals: Modeling the Pleistocene Exploitation of Cyprus ( https://ucy.ac.cy/pleicy/ ) διερευνά το αινιγματικό αυτό κενό στην προϊστορία της Κύπρου μέσα από μια πρωτοπόρα και διεπιστημονική μεθοδολογία που συνδυάζει παραδοσιακές αρχαιολογικές πρακτικές με σύγχρονες γεωχωρικές αναλυτικές μεθόδους ώστε να διασαφηνίσει τις πιο πιθανές διαδρομές και περιοχές δράσεις που θα είχαν πιθανόν επιλέξει οι Παλαιολιθικοί αποικιστές της Κύπρου. Βιογραφικό: Η Θεοδώρα Μούτσιου ( moutsiou.theodora@ucy.ac.cy ) είναι μεταδιδακτορική ερευνήτρια στην Ερευνητική Μονάδα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου και ερευνητικός συνεργάτης στο College of Arts, Society and Education, James Cook University της Αυστραλίας και το Department of Archaeology, Max Planck Institute for the Science of Human History στη Γερμανία.
S1 E20 · Fri, December 04, 2020
Send us a text Θεματική Διάλεξης: Η διάλεξη επικεντρώνεται στα σχέδια λύσης του Κυπριακού που υποβλήθηκαν την περίοδο 1948-1978. Θα αναλυθεί το ιστορικό υπόβαθρο τόσο στο εσωτερικό της Κύπρου όσο και ιδιαίτερα στο διεθνή περίγυρο, η έκβαση των προσπαθειών και των κατά καιρούς πρωτοβουλιών καθώς επίσης τα σημαντικότερα σχετικά γεγονότα που προηγήθηκαν και ακολούθησαν της υποβολής των σχεδίων. Ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται στους λόγους που οδήγησαν στην υποβολή των σχεδίων λύσης καθώς και στους παράγοντες που επηρέασαν τη μορφή, το περιεχόμενο και την κατάληξή τους. Ταυτόχρονα, θα εξεταστούν τα πραγματικά κίνητρα και οι στόχοι των βασικών πρωταγωνιστών. Από τη στάση της Ελλάδας, Τουρκίας, Βρετανίας, άλλων χωρών, καθώς επίσης των δύο κοινοτήτων στο νησί, προκύπτουν ενδιαφέροντα συμπεράσματα αναφορικά με στρατηγικές που υιοθετήθηκαν, τακτικές που ακολουθήθηκαν, τη σημασία της σταθερότητας και συνέπειας στους στόχους και τους παράγοντες εκείνους που επηρέασαν στη διαμόρφωση της στάσης της κάθε πλευράς. Σύντομο βιογραφικό του Υπουργού Εξωτερικών, κ. Νίκου Χριστοδουλίδη: Ο Νίκος Χριστοδουλίδης γεννήθηκε το Δεκέμβριο του 1973, στην Πάφο της Κύπρου. Σπούδασε στη Νέα Υόρκη Πολιτικές Επιστήμες, Οικονομικά, Βυζαντινές και Νεοελληνικές Σπουδές και ακολούθως έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στις Πολιτικές Επιστήμες και στη Διπλωματία. Είναι κάτοχος Διδακτορικού από το Τμήμα Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Υπήρξε διπλωμάτης καριέρας από το 1999 μέχρι το 2018, υπηρετώντας στην Κεντρική Υπηρεσία και στις Διπλωματικές Αποστολές της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Λονδίνο, στην Αθήνα και στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία την Ευρωπαϊκή Ένωση στις Βρυξέλλες. Υπηρέτησε ως Διευθυντής του Διπλωματικού Γραφείου του Προέδρου της Δημοκρατίας από το 2013 μέχρι το 2018, ενώ από το 2014 έως το 2018 ασκούσε παράλληλα καθήκοντα Κυβερνητικού Εκπροσώπου. Διετέλεσε Λέκτορας και Ειδικός Συνεργάτης στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Κύπρου στο γνωστικό αντικείμενο Πολιτική και Διπλωματική Ιστορία του Μεταπολεμικού Κόσμου. Είναι ο συγγραφέας των βιβλίων «Σχέδια Λύσης του Κυπριακού, 1948-1978» (2009) και «Οι Σχέσεις Αθηνών – Λευκωσίας και το Κυπριακό, 1977–1988» (2013). Από τον Μάρτιο του 2018 είναι ο Υπουργός Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας.
S1 E19 · Wed, October 28, 2020
Send us a text Περίληψη ομιλίας: Με αφορμή την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940 η διάλεξη θα εξετάσει τους τρόπους με τους οποίους η περίοδος του Β Παγκοσμίου Πολέμου επηρέασε την Κύπρο. Αρχικά γίνεται αναφορά στην προσφορά των Κυπρίων εθελοντών στον πόλεμο. Στη συνέχεια, εξετάζεται ο τρόπος με τον οποίο η είσοδος της Ελλάδας στον πόλεμο επηρέασε τις πολιτικές εξελίξεις καθώς και την πορεία του ενωτικού κινήματος στην Κύπρο. Όπως θα καταδειχθεί, η περίοδος του πολέμου άλλαξε τόσο τα πολιτικά δεδομένα στην Κύπρο όσο και τη σχέση Βρετανών και Ελλήνων Κυπρίων και προετοίμασε το έδαφος για τις εξελίξεις της δεκαετίας του 1950. Σύντομο βιογραφικό ομιλήτριας: Η Αναστασία Γιάγκου είναι ιστορικός (PhD, University of London). Στο συγγραφικό της έργο περιλαμβάνεται η μονογραφία με τίτλο ‘Cyprus in World War II: Politics and Conflict in the Eastern Mediterranean’ (I.B.Tauris, 2010). Επίσης, κύρια επιμελήτρια των συλλογικών τόμων (με G. Kazamias, R.Holland) ‘The Greeks and the British in the Levant, 1800-1960: Between Empires and Nations’ (Routledge, 2016) και (με Α. Heraclidou) ‘Cyprus from Colonialism to the Present: Visions and Realities. Essays in Honour of Robert Holland’ (Routledge, 2017). Κατά την περίοδο 2008-2017 υπηρέτησε ως Ειδική Επιστήμονας διδασκαλίας στην ανώτατη εκπαίδευση (Πανεπιστήμιο Κύπρου, Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο). Aπό τον Σεπτέμβριο του 2017 υπηρετεί στη Μέση Εκπαίδευση ως Φιλόλογος. Email: yiangoua@hotmail.com Academia website: https://sas.academia.edu/AnastasiaYiangou
S1 E18 · Fri, October 16, 2020
Send us a text Η ομιλία θα εστιάσει στην περίοδο του Μεγάλου Σχίσματος της Δύσης (1378-1417) –περίοδος που χαρακτηρίστηκε από ενδιαφέρουσες ανακατατάξεις στο νησί– και στο πώς αυτό επηρέασε τη Λατινική Εκκλησία της Κύπρου, σκιαγραφώντας τη γενικότερη κατάσταση στο Βασίλειο της Κύπρου τη συγκεκριμένη περίοδο από την εσωτερική αυτή διαμάχη της Δυτικής Εκκλησίας. Βασικοί πυλώνες της εισήγησης είναι οι επιστολές και άλλα έγγραφα από τα παπικά κατάστιχα που απόκεινται στο Αρχείο του Βατικανού. Σύντομο βιογραφικό του ομιλητή Γεννήθηκε στα Χανιά της Κρήτης. Αποφοίτησε από το Τμήμα Ιστορίας του Πανεπιστημίου της Τεργέστης στην Ιταλία και ακολούθως παρακολούθησε και εξετάστηκε επιτυχώς σε μαθήματα στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο για την αντιστοίχιση του ιταλικού πτυχίου. Έλαβε μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης από το ΠΜΣ «Μεθοδολογία Κριτικής και Έκδοσης των Ιστορικών Πηγών» από το ίδιο Πανεπιστήμιο, με θέμα της μεταπτυχιακής εργασίας «Σύμμικτος Ζακυνθινός Κώδικας του 17ου αιώνα. Έκδοση και σχολιασμός». Είναι διδάκτορας μεσαιωνικής ιστορίας από το Τμήμα Ιστορίας Πανεπιστημίου Κύπρου με ερευνητικό θέμα διατριβής: Η Λατινική Εκκλησία της Κύπρου την περίοδο του Μεγάλου Σχίσματος της Δύσης (1378-1417), την οποία προετοιμάζει για έκδοση. Είναι υπεύθυνος ύλης της Εφημερίδας Η Καθημερινή Κύπρου και αρχισυντάκτης του πολιτιστικού ενθέτου «Ζωή». Μερικές από τις δημοσιεύσεις του είναι οι: «King Janus of Cyprus and the Great Schism», «Bishop Benedetto of Cephalonia, 1207 – post 1239», (μαζί με τον καθηγητή Chris Schabel), «Η Μονή της Παναγίας των Χαριτων (Santa Maria delle Grazie) στη Ζάκυνθο (16ος-18ος αιώνας)», «Η μονή της Παναγίας των Χαρίτων (Santa Maria delle Grazie) στη Ζάκυνθο τον 19ο αι.», «Συμβολή στην ιστορία των Λατίνων επισκόπων Κεφαλληνίας Ζακύνθου», «Αφιέρωση λειψάνου αφιέρωση ιερού λειψάνου από τον Ροβέρτο Σολωμό». Email: kouroupakisapostolos@yahoo.gr https://ucy.academia.edu/ApostolosKouroupakis
S1 E17 · Fri, October 02, 2020
Send us a text Στην παρούσα ανακοίνωση εξετάζονται τα προσκυνήματα και οι προσκυνηματικές διαδρομές στην Κύπρο κατά τον 16ο αιώνα μέσα από τα αρχαιολογικά δεδομένα και τα ημερολόγια των προσκυνητών. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται σε προσκυνηματικά κέντρα, τα οποία αποτελούσαν πόλο έλξης για Ορθοδόξους και Λατίνους. Επίσης, θίγονται ζητήματα που έχουν να κάνουν με την συμβίωση διάφορων θρησκευτικών πληθυσμών στο νησί κατά την υπό εξέταση περίοδο. Η εν λόγω ανακοίνωση παρουσιάζει μέρος των αποτελεσμάτων του ερευνητικού προγράμματος SpaMaP Cy της Ερευνητικής Μονάδας Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου. Το SpaMaP Cy μελετά τη διαχρονική εξέλιξη των θρησκευτικών προσκυνημάτων καθώς και της συνεπακόλουθης προσκυνηματικής τέχνης που αναπτύσσεται στην Κύπρο από τον 11ο μέχρι τον 16ο αιώνα. Παράλληλα εξετάζει τη θέση, το ρόλο που κατείχε η Κύπρος στην ευρύτερη Ανατολική Μεσόγειο σε σχέση πάντα με τα προσκυνηματικά - ταξιδιωτικά ρεύματα. Συνέδριο "Xριστιανική ετερότητα και συνύπαρξη πριν και μετά την Oθωμανική κατάκτηση: Η Κύπρος στο μεταίχμιο δύο κόσμων (16ος-17οςαι.)." Το συνέδριο εντάσσεται στα πλαίσια του μεταδιδακτορικού προγράμματος «Aspects of multiconfessionalism and human geography in early modern Cyprus from the Venetians to the Ottomans (CyChrist)» («Πτυχές της πολυθρησκευτικότητας και της ανθρωπογεωγραφίας στην πρώιμη νεότερη Κύπρο, από τους Βενετούς στους Οθωμανούς»), με ανάδοχο φορέα το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου. Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Κύπρο, μέσω του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας. Σύντομο βιογραφικό της ομιλήτριας: Η Ουρανία Περδίκη είναι μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Σπούδασε αρχαιολογία και ιστορία της τέχνης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, ακολούθησε μεταπτυχιακές της σπουδές στη βυζαντινή αρχαιολογία στην École Pratique des Hautes Études (Paris), και. εκπόνησε τη διδακτορική της διατριβή στο Πανεπιστήμιο Aix-Marseille και στην École Pratique des Hautes Études (Paris) με θέμα την εικονογραφία των Κυπρίων αγίων (10ος-15ος αιώνας).
S1 E16 · Fri, October 02, 2020
Send us a text Ο Γερμανός Κουσκωνάρης ή Κουσκουνάρης, χειροτονείται επίσκοπος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Κύπρου (περί το 1575), με την απαρχή της Οθωμανικής κυριαρχίας στο νησί, και αναλαμβάνει την επισκοπή Λευκάρων, Αμαθούντος, Λεμεσού και Κουρίου. Ο λόγιος κύπριος επίσκοπος Γερμανός, εγκαταλείπει οριστικά την Κύπρο γύρω στα τέλη του 1579 ή αρχές του 1580 για τη Δύση, αναζητεί καταφύγιο στην Ιταλία με πρώτο σταθμό τη Βενετία, ενώ απαντά με βεβαιότητα στη Ρώμη ήδη από την 1η Ιουνίου του 1581. Στις αποσκευές του μεταφέρει, μεταξύ άλλων, και δύο τουλάχιστον χειρόγραφα αρχιερατικά ευχολόγια. Αρνείται την ορθόδοξη πίστη, υποβάλει ομολογία πίστης στον Πάπα και τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και αναλαμβάνει εφημέριος στο Ναό του Αγίου Αθανασίου στο Ελληνικό Κολλέγιο της Ρώμης. Με την PerbrevisInstructio (19 Νοεμβρίου του 1596) ο Γερμανός θα είναι ο πρώτος ελληνόρρυθμος καθολικός επίσκοπος οργανικά ενταγμένος στα θεολογικά και κανονικά θέσμια της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Ο Γερμανός ασκεί τα ποιμαντικά του καθήκοντα στην Piana degli Albanesi στη Σικελία από το 1600 μέχρι την ημέρα ταφής του (2 Ιουλίου 1610). Συνέδριο "Xριστιανική ετερότητα και συνύπαρξη πριν και μετά την Oθωμανική κατάκτηση: Η Κύπρος στο μεταίχμιο δύο κόσμων (16ος-17οςαι.)". Το συνέδριο εντάσσεται στα πλαίσια του μεταδιδακτορικού προγράμματος «Aspects of multiconfessionalism and human geography in early modern Cyprus from the Venetians to the Ottomans (CyChrist)» («Πτυχές της πολυθρησκευτικότητας και της ανθρωπογεωγραφίας στην πρώιμη νεότερη Κύπρο, από τους Βενετούς στους Οθωμανούς»), με ανάδοχο φορέα το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου. Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Κύπρο, μέσω του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας. Σύντομο Βιογραφικό του ομιλητή Ο Αρχιμ. Γρηγόριος Ιωαννίδης είναι Επίκουρος Καθηγητής στη Θεολογική Σχολή Εκκλησίας Κύπρου με γνωστικό αντικείμενο τη «Λειτουργική». Παράλληλα, διακονεί ως Πρωτοσύγκελλος στην Ιερά Μητρόπολη Τριμυθούντος.
S1 E15 · Fri, October 02, 2020
Send us a text Ο Δ΄ Βενετοτουρκικός Πόλεμος (1570–73) ή «Πόλεμος της Κύπρου», όπως έμεινε ευρύτερα γνωστός, αποτέλεσε ένα αιματηρό σημείο τομής στην ιστορία του ευρύτερου μεσογειακού κόσμου, με συνέπειες που ξεπερνούν τα στενά συμφραζόμενα της εποχής, φθάνοντας μέχρι τις μέρες μας. Η διάλεξη στόχο έχει να εξετάσει τους ιδεολογικούς κραδασμούς που παρήχθησαν με σεισμικό επίκεντρο τον Πόλεμο της Κύπρου, καθώς και τον αντίκτυπό τους στις χριστιανικές κοινότητες του νησιού. Η παρουσίαση του θέματος εντάσσεται στo πλαίσιo του μεταδιδακτορικού προγράμματος «Πτυχές της πολυθρησκευτικότητας και της ανθρωπογεωγραφίας στην πρώιμη νεότερη Κύπρο, από τους Βενετούς στους Οθωμανούς», με ανάδοχο φορέα το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου. Συνέδριο "Xριστιανική ετερότητα και συνύπαρξη πριν και μετά την Oθωμανική κατάκτηση: Η Κύπρος στο μεταίχμιο δύο κόσμων (16ος-17οςαι.)". Το συνέδριο εντάσσεται στα πλαίσια του μεταδιδακτορικού προγράμματος «Aspects of multiconfessionalism and human geography in early modern Cyprus from the Venetians to the Ottomans (CyChrist)» («Πτυχές της πολυθρησκευτικότητας και της ανθρωπογεωγραφίας στην πρώιμη νεότερη Κύπρο, από τους Βενετούς στους Οθωμανούς»), με ανάδοχο φορέα το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου. Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Κύπρο, μέσω του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας. Σύντομο Βιογραφικό του ομιλητή: Ο δρ Χρυσοβαλάντης Κυριάκου εργάζεται ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου. Η έρευνά του επικεντρώνεται στην ιστορία και τον πολιτισμό της Ανατολικής Μεσογείου κατά τη βυζαντινή και μεταβυζαντινή περίοδο, έχοντας ως σημείο αναφοράς την πολυθρησκευτική κοινωνία της Κύπρου.
S1 E14 · Fri, September 18, 2020
Send us a text Η μεγάλη εξέγερση των Ιουδαίων της Διασποράς εναντίον των Ρωμαίων, που ξέσπασε το 115 μ.Χ. στην Κυρήνη της Κυρηναϊκής, και από εκεί εξαπλώθηκε στην Αίγυπτο, σύντομα έφθασε και στην Κύπρο, όπου, σύμφωνα με τις διαθέσιμες μαρτυρίες, πνίγηκε στο αίμα επιφέροντας ένα ισχυρό πλήγμα εναντίον της ιουδαϊκής παρουσίας στο νησί. Η διάλεξη παρουσιάζει αρχικά στα γεγονότα της εξέγερσης και τις συνέπειες της και ακολούθως επικεντρώνεται στις λιγοστές μεν, πλην ιδιαιτέρως εύγλωττες επιγραφές, που διαθέτουμε από τη ρωμαϊκή περίοδο, οι οποίες μαρτυρούν πέραν πάσης αμφιβολίας τη συνεχιζόμενη ιουδαϊκή παρουσία στο νησί μέχρι τα τέλη της ύστερης Ρωμαϊκής περιόδου. Σύντομο βιογραφικό Η Ευανθία Πολυβίου είναι διδάκτωρ Αρχαίας Ιστορίας του Πανεπιστημίου της Σορβόννης (Paris-IV). Τα ερευνητικά ενδιαφέροντα και οι δημοσιεύσεις της αφορούν κυρίως στην πολιτική ιστορία των Ιουδαίων της Διασποράς κατά την ελληνιστική και ρωμαϊκή περίοδο. Στοιχεία επικοινωνίας evapolyviou@yahoo.fr https://independent.academia.edu/EvanthiaPolyviou
S1 E13 · Fri, September 04, 2020
Send us a text Στην Κύπρο, κατά τον 18ο αιώνα εγκαινιάζεται μία περίοδος κατά την οποία η οικονομική ανάπτυξη και το άνοιγμα προς τη Δύση ευνοούν ένα ευρύτερο ενδιαφέρον για μια πνευματική ανανέωση στο νησί. Μια έκφανσή του ενδιαφέροντος για μια πνευματική αναγέννηση στο νησί αποκαλύπτει η συγκρότηση αυτή την εποχή ιδιωτικών βιβλιοθηκών. Στη διάλεξη παρουσιάζονται συνολικά εννέα περιπτώσεις ιδιωτικών βιβλιοθηκών που συγκροτήθηκαν από Κυπρίους ή ξένους εγκατεστημένους στο νησί κατά τη διάρκεια του 18ου αιώνα. Οι κτήτορες των βιβλιοθηκών αυτών δεν είναι αποκλειστικά υψηλά ιστάμενοι κληρικοί, όπως συνέβαινε παλαιότερα. Οι ιδιοκτήτες των βιβλιοθηκών εντοπίζονται στους κύκλους των Φαναριωτών της Κωνσταντινούπολης ή των Παραδουνάβιων ηγεμονιών και των ευγενών των Επτανήσων, στους κύκλους των ανώτατων και ανώτερων αξιωματούχων του κράτους, στον ανώτατο και ανώτερο κλήρο και ανάμεσα στους λογίους δασκάλους. Όπως δείχνει το περιεχόμενο των βιβλιοθηκών, στις περιπτώσεις που αυτό μας είναι γνωστό, η κυπριακή λογιοσύνη του 18ου αιώνα, αν και στην πλειοψηφία της υπήρξε φορέας μιας παραδοσιακής κοσμοθεωρίας, εκδήλωσε ενδιαφέρον για νεωτεριστικές αντιλήψεις, οι οποίες συνδέονταν με ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού. Bιογραφικό ομιλήτριας : Η Δρ Μαργαρίτα Ιωάννου είναι υπότροφος-ερευνήτρια (Νησίδες Αριστείας, Ορίζοντας 2020) στο Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τράπεζας Κύπρου. Τα επιστημονικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στην έρευνα του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού με έμφαση στον νεοελληνικό Διαφωτισμό και στη κυπριακή ιστορία κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας (1571-1878), καθώς και στη μελέτη της ταξιδιωτικής γραμματείας (από τις απαρχές της μέχρι και σήμερα). Έχει δημοσιεύσει πολλές μελέτες για ζητήματα που αφορούν τη νεοελληνική λογοτεχνία (18ος-19ος αι.), την έκδοση κειμένων, την ιστορία του βιβλίου και της τυπογραφίας, την ιστορία των ιδεών και την πολιτισμική ιστορία, αλλά την πνευματική ιστορία της Κύπρου (β΄ μισό του 17ου αιώνα α΄ μισό 19ου αιώνα). Άρθρα και μελέτες της έχουν φιλοξενηθεί στον Κονδυλοφόρο, στα Δωδεκανησιακά Χρονικά, στην Επετηρίδα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, στην Επετηρίδα της Κυπριακής Εταιρείας Ιστορικών Σπουδών, στην Επετηρίδα του Κέντρου Μελετών της ιεράς Μονής Κύκου, στις Κυπριακαί Σπουδαί κ.α. Έχει διδάξει στο Πανεπιστήμιο Frederick (Λευκωσία).
S1 E12 · Fri, August 21, 2020
Send us a text Η παρουσίαση αναπτύσσει τα πορίσματα της πρόσφατης έρευνας γύρω από τη στελέχωση της δημόσιας υπηρεσίας κατά την Αγγλοκρατία με έμφαση στη στελέχωση του Τμήματος Δασών. Με την άφιξή τους οι Βρετανοί αντίκρισαν μία εικόνα που πόρρω απείχε από τις αναφορές των περιηγητών και των αρχαίων συγγραφέων που ήθελαν την Κύπρο ως τη δασόεσσα νήσο. Στην παρουσίαση αναλύονται οι ενέργειες των Βρετανών για στελέχωση του τμήματος και προστασία των δασών στο πλαίσιο της γενικότερης μελέτης για την οικονομική ιστορία της Κύπρου. Η παρουσίαση καλύπτει την περίοδο 1878-1931 με έμφαση στα στατιστικά στοιχεία που υπάρχουν στα Blue Books και τις απογραφές πληθυσμού. Η έρευνα ολοκληρώνεται το 1931, έτος καταγραφής της 6ης απογραφής πληθυσμού, της τελευταίας πριν την έκρηξη του ΒΠΠ. Η περίοδος αυτή είναι συνδεδεμένη με τη διεθνή οικονομική κρίση και τον τερματισμό της καταβολής του «Φόρου Υποτελείας» γεγονός που σηματοδοτεί την έναρξη μίας διαφορετικής, από άποψη οικονομικής ιστορίας, περίοδο για το νησί, και η οποία χρήζει μιας ξεχωριστής μελέτης και παρουσίασης. Σύντομο βιογραφικό ομιλήτριας Η Μαρία Παναγιώτου αποφοίτησε το 2004 με Άριστα από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου. Δύο χρόνια αργότερα έλαβε τον τίτλο Mphil B in Modern East Mediterranean History από το Institute of Archaeology and Antiquity, του University of Birmingham (Τίτλος διατριβής: “The Strategic Origins of the Occupation of Cyprus and its Role during the Arabi Revolt and the resulting Egyptian Campaign, 1876-1882”). Το 2016 έλαβε το διδακτορικό της από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου στο ερευνητικό πεδίο της οικονομικής ιστορίας (Τίτλος διατριβής: "Λιμάνια, λιμενικά έργα και εξωτερικό εμπόριο της Κύπρου, 1878-1927"). Έχει εργαστεί ως ερευνήτρια σε διάφορα προγράμματα και έχει δημοσιεύσει τα πορίσματα της έρευνάς της σε επιστημονικά περιοδικά όπως το European History Quarterly, σε πρακτικά συνεδρίων και βιβλία. Αυτή την περίοδο τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στο κόστος ζωής των Κυπρίων, τη στελέχωση της δημόσια υπηρεσίας και τη μισθοδοσία Βρετανών και Κυπρίων στο σύνολο της περιόδου 1878-1960.
S1 E11 · Fri, August 14, 2020
Send us a text Η εξέχουσα θέση που κατείχαν τα λουτρά στο ρωμαϊκό κόσμο αντανακλάται μέσα από τις πολυάριθμες λουτρικές εγκαταστάσεις που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη, καθώς και στις συχνές αναφορές που συναντούμε στην αρχαία γραμματεία. Η σύγχρονη έρευνα φανερώνει ότι το λούσιμο, αν και αποτέλεσε απαραίτητο συστατικό για την καλή υγεία των πολιτών, δεν αφορούσε απλά την καθαριότητα και την υγιεινή του σώματος, αλλά αποσκοπούσε στην ταυτόχρονη απόλαυση και αναζωογόνηση του λουομένου. Η ένταξη της Κύπρου στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία δεν μπορούσε να αφήσει αδιάφορους τους κατοίκους της, οι οποίοι σταδιακά υιοθέτησαν τις ρωμαϊκές συνήθειες. Η πρόνοια για παροχή φρέσκου και καθαρού νερού στους πολίτες φαίνεται ότι αποτέλεσε κύριο μέλημα κατά τους Ρωμαϊκούς χρόνους, γεγονός που ώθησε τη αδιάκοπη λειτουργία των λουτρών, την ανέγερση υδραγωγείων και δημόσιων αποχωρητηρίων, μέχρι τους ύστερους ρωμαϊκούς χρόνους. Σύντομο βιογραφικό ομιλήτριας Η Δρ Σκεύη Χριστοδούλου είναι αρχαιολόγος (PhD, Πανεπιστήμιο Κύπρου) και εργάζεται ως Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια στο Ερευνητικό Πρόγραμμα EnterCy (ENhancing Tourism ExpeRience in Cyprus), που συντονίζει το Frederick Research Center. Εργάστηκε στη Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων και ως Ειδική Επιστήμονας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, όπου έλαβε μέρος ως συνεργάτης σε αριθμό ανασκαφών στην Κύπρο και στο εξωτερικό. Έχει ασχοληθεί ενδελεχώς με τη μελέτη των λουτρών της Κύπρου και τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται σε θέματα που αφορούν κυρίως την αρχιτεκτονική και τέχνη της ελληνιστικής και ρωμαϊκής Κύπρου και Μεσογείου, την τεχνολογία των ελληνιστικών βαλανείων και των ρωμαϊκών λουτρών, τη λειτουργία των υδραγωγείων και κρηναίων οικοδομημάτων κ.ά. Έχει συμμετάσχει σε σειρά ερευνητικών προγραμμάτων, καθώς και σε διεθνή αρχαιολογικά συνέδρια, δημόσιες διαλέξεις και εκπαιδευτικά σεμινάρια αρχαιολογίας για μαθητές.
S1 E10 · Fri, August 07, 2020
Send us a text Η σημερινή διάλεξη επιχειρεί να φωτίσει κάποιες πτυχές της βιογραφίας της συλλογής κυπριακών αρχαιοτήτων του Βρετανικού Μουσείου, εστιάζοντας στη συγκρότηση και έκθεση της συλλογής κατά την τελευταία δεκαετία του 19ου αιώνα (1893-1896). Συγκεκριμένα, θα χαρτογραφήσει τις διαδρομές των κυπριακών αρχαιοτήτων από το σημείο της ανασκαφής τους μέχρι την έκθεσή τους στο Λονδίνο, με στόχο να διασαφηνίσει το χωροχρονικό πλαίσιο της συγκρότησης της συλλογής και της χρήσης της από τους αρχαιολόγους του Βρετανικού Μουσείου. Σύντομο Βιογραφικό Ομιλήτριας Η Δρ Πωλίνα Νικολάου είναι πτυχιούχος του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στην Πολιτισμική Γεωγραφία (MA Landscape and Culture) στο University of Nottingham. Ολοκλήρωσε τη διδακτορική της έρευνα, με θέμα «The diaspora of Cypriot antiquities and the British Museum, 1860-1900», στο University of Exeter. Η διδακτορική της έρευνα εξετάζει τη συλλογή και έκθεση Κυπριακών αρχαιοτήτων από το Βρετανικό Μουσείο και το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Για τη διδακτορική της έρευνα έχει λάβει υποτροφίες από το University of Exeter και το Ίδρυμα Α.Γ. Λεβέντης. Ως μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, αποτέλεσε μέλος της ερευνητικής ομάδας του έργου: «Πολιτιστική Κληρονομιά: Γεφυρώνοντας το κενό μεταξύ σπουδών και επαγγέλματος», που χρηματοδοτήθηκε από Ελληνικούς Εθνικούς Πόρους και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο. Έχει παρουσιάσει την έρευνά της σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά, συλλογικούς τόμους και συνέδρια. Η Δρ Νικολάου συνεργάζεται με το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου ως λειτουργός ψηφιακής (πολιτιστικής) στρατηγικής. www.polinanikolaou.com
S1 E9 · Fri, July 31, 2020
Send us a text Με την κατάκτησή της από τον Άγγλο βασιλιά Ριχάρδο Λεοντόκαρδο το 1191 και για τα επόμενα 380 χρόνια, μέχρι την πτώση της Αμμοχώστου στους Οθωμανούς το 1571, η Κύπρος μπήκε στην σφαίρα του δυτικο-ευρωπαϊκού επεκτατισμού. Η διάλεξη αποσκοπεί στην ανάδειξη της πολύπλευρης συνεισφοράς του Μεσαιωνικού Βασιλείου της Κύπρου στη σταυροφορική προσπάθεια της Λατινικής Δύσης για απελευθέρωση της Ιερουσαλήμ και την προστασία των υπόλοιπων σταυροφορικών κτήσεων στη Συροπαλαιστίνη κατά τον 13ο και 14ο αιώνα. Ο Δρ Κωνσταντίνος Γεωργίου είναι Ιστορικός (email: grconsta@hotmail.com) . Βιογραφικό σημείωμα: Ο Κωνσταντίνος Γεωργίου σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Κατέχει μεταπτυχιακό τίτλο στη Μεσαιωνική Ιστορία από το Πανεπιστήμιο Swansea της Ουαλίας, στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το 2015 αναγορεύτηκε Διδάκτορας Μεσαιωνικής Ιστορίας από το Πανεπιστήμιο Κύπρου (Διατμηματικό Πρόγραμμα Βυζαντινών και Μεσαιωνικών Σπουδών). Ειδικεύεται στην ιστορία του Ύστερου Μεσαίωνα, με έμφαση στο σταυροφορικό κήρυγμα και προπαγάνδα, στην εμφάνιση και ανάπτυξη του μοναχισμού στη Δυτική Ευρώπη κατά τον Μεσαίωνα και στην ιστορία της Λατινικής Ανατολής και ειδικότερα της Κύπρου. Στα ερευνητικά του ενδιαφέροντα συμπεριλαμβάνονται οι παπικές προσπάθειες για οργάνωση και διεξαγωγή του κηρύγματος των σταυροφοριών στην Ανατολική Μεσόγειο, ο ρόλος του κλήρου στην προώθηση της σταυροφορίας, οι χειρόγραφες σταυροφορικές ομιλίες και η λατινική παλαιογραφία. Έχει γράψει για το κήρυγμα των σταυροφοριών κατά το πρώτο μισό του 14ου αιώνα. Η μονογραφία του Preaching the Crusades to the Eastern Mediterranean: Propaganda, Liturgy and Diplomacy,1305-1352 , δημοσιεύθηκε από τον εκδοτικό οίκο Routledge (2018). Έχει, επίσης, εργαστεί ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στο πρόγραμμα “Continuing the Bullarium Cyprium : Pope John XXII’s Letters to Cyprus, 1316-1334,” που χρηματοδοτήθηκε αποκλειστικά από το ίδρυμα Λεβέντη και φιλοξενήθηκε από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου. Από τον Σεπτέμβριο του 2017 υπηρετεί στη Μέση Εκπαίδευση ως Φιλόλογος. Academia website: https://ucy.academia.edu/constantinosgeorgiou https://www.routledge.com/Preaching-the-Crusades-to-the-Eastern-Mediterranean-Propaganda-Liturgy/Georgiou/p/book/9780367592523
S1 E8 · Wed, July 15, 2020
Send us a text Η δράση του 361 ΤΠ βρίθει γεγονότων. Δεν θα ήταν υπερβολή να σημειωθεί ότι μέσω της δράσης του Τάγματος παρουσιάζεται μεγάλο κομμάτι των εξελίξεων στο «ανατολικό μέτωπο» του πολέμου καθ’ όλη τη διάρκειά του, από τις 20 Ιουλίου μέχρι και μετά τις 14 Αυγούστου. Αποτέλεσμα της εμπλοκής του Τάγματος στις πολεμικές επιχειρήσεις για την προάσπιση της Κύπρου απέναντι στους Τούρκους εισβολείς, ήταν να πληρώσει βαρύ φόρο αίματος. Πεσόντες 58, αγνοούμενοι 28, τραυματίες 43. Οι ανεπαρκείς χειρισμοί της διοίκησης οδήγησαν στην αιχμαλωσία άλλους 45 άνδρες και έφεραν αρκετούς να καταφέρνουν να γλυτώσουν από τους Τούρκους μετά από μυθιστορηματικές περιπλανήσεις. Βιογραφικό: Ο Χαράλαμπος Α. Αλεξάνδρου είναι διδάκτωρ Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κύπρου. Έχει εργαστεί σε ερευνητικά προγράμματα του Πανεπιστημίου Κύπρου και ως μέλος της Επιστημονικής Ομάδας του Πανεπιστημίου Κύπρου για τον «Φάκελο της Κύπρου». Διδάσκει στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου ως Ειδικός Επιστήμονας Διδασκαλίας. Έχει επιμεληθεί και εκδώσει δύο τόμους με πηγές για τον αγώνα της ΕΟΚΑ (Ο κυπριακός αγώνας 1955-1959 με την πένα των γελοιογράφων των βρετανικών εφημερίδων Manchester Guardian και Daily Mirror (Λευκωσία: ΣΙΜΑΕ, 2009) και Κυπριακοί Απόηχοι, Λονδίνο 1955-1959 (Λευκωσία: Ίδρυμα Πολύκαρπος Γιωρκάτζης, 2012). Συνεργάστηκε με το Κρατικό Αρχείο Κύπρου για την έκδοση Προπαγάνδα-Αντιπροπαγάνδα, Απελευθερωτικός Αγώνας 1955-1959 (Λευκωσία: ΓΤΠ, 2013). Το 2019 εξέδωσε τη μονογραφία 361 Τάγμα Πεζικού, Χρονικό Προάσπισης Προδομένης Πατρίδας (Λευκωσία: ΚΙΕΙΕ, Σύνδεσμος Επιζησάντων Στρατιωτών 361 ΤΠ, 2019). Email: alexandrou.haris@gmail.com
S1 E7 · Fri, July 10, 2020
Send us a text Αδιαμφισβήτητα, η δεκαετία 1964-1974 αποτελεί μια από τις πιο καίριες χρονικές περιόδους της Κυπριακής Ιστορίας. Η προσπάθεια του Συντάγματος του 1960 να εγκαθιδρύσει ένα ενιαίο κράτος, μιας θεωρητικής συνεργασίας και ειρηνικής συνύπαρξης των δύο κύριων κοινοτήτων στο νησί (Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων), γκρεμίζεται σαν χάρτινος πύργος το Δεκέμβριο του 1963 με το ξέσπασμα των διακοινοτικών ταραχών. Τον Μάρτιο του 1964 ξεκινάει μια διαφορετική περίοδος για το κυπριακό ζήτημα. Ωστόσο, ένα συνονθύλευμα παραγόντων, τόσο εξωτερικών όσο και εσωτερικών επηρεάζουν και διαμορφώνουν τα δεδομένα στο νησί, οδηγώντας εν τέλει στο πραξικόπημα και την Τουρκική εισβολή του Ιουλίου του 1974. Στην παρουσίαση θα κάνουμε μια ανασκόπηση της δεκαετίας αυτής, εστιάζοντας σε ορισμένους εσωτερικούς παράγοντες. Ειδικότερα, θα δούμε εν συντομία, αφενός πως διαμορφώνονται και εξελίσσονται πολιτικό-οικονομικά και διοικητικά οι δύο κοινότητες μετά τον πρώτο de facto διαχωρισμό 1963-4. Αφετέρου δε, θα δούμε πως αυτοί οι παράγοντες επηρεάζουν την εξέλιξη των προσπαθειών για επίλυση του κυπριακού ζητήματος που ξεκινούν το Μάρτιο του 1964 και λαμβάνουν χώρα στο νησί υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. Ενώ θεωρητικά, μέχρι τις αρχές Ιουλίου 1974 οι συνομιλίες για την επίλυση του κυπριακού ζητήματος βρίσκονται πολύ κοντά στον τελικό σχεδιασμό της ειρηνικής και συμβιβαστικής λύσης στη βάση ενός ενιαίου κράτους, στην πραγματικότητα και εκτός της τράπεζας των διαπραγματεύσεων η κατάσταση χειροτερεύει και οδηγείται τελικά στα τραγικά γεγονότα της 15ης και 20ης Ιουλίου 1974. Η Δρ Μαριλένα Βαρνάβα είναι νομικός - ιστορικός. Σύντομο βιογραφικό: Η Μαριλένα Βαρνάβα είναι νομικός και διδάκτωρ νεότερης πολιτικής και διπλωματικής ιστορίας του Ινστιτούτου Κοινοπολιτειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Η έρευνα της επικεντρώνεται στην διαμόρφωση του κυπριακού προβλήματος, μέσα από την μελέτη της πολιτικής, διοικητικής, και κοινωνικό-οικονομικής εξέλιξης των δύο κοινοτήτων την δεκαετία του 1960 και 1970. Είναι συγγραφέας του βιβλίου 'Cyprus before 1974: The Prelude to Crisis' (I.B.Tauris: 2019). Email: m_varnava@msn.com
S1 E7 · Fri, July 10, 2020
Send us a text Αδιαμφισβήτητα, η δεκαετία 1964-1974 αποτελεί μια από τις πιο καίριες χρονικές περιόδους της Κυπριακής Ιστορίας. Η προσπάθεια του Συντάγματος του 1960 να εγκαθιδρύσει ένα ενιαίο κράτος, μιας θεωρητικής συνεργασίας και ειρηνικής συνύπαρξης των δύο κύριων κοινοτήτων στο νησί (Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων), γκρεμίζεται σαν χάρτινος πύργος το Δεκέμβριο του 1963 με το ξέσπασμα των διακοινοτικών ταραχών. Τον Μάρτιο του 1964 ξεκινάει μια διαφορετική περίοδος για το κυπριακό ζήτημα. Ωστόσο, ένα συνονθύλευμα παραγόντων, τόσο εξωτερικών όσο και εσωτερικών επηρεάζουν και διαμορφώνουν τα δεδομένα στο νησί, οδηγώντας εν τέλει στο πραξικόπημα και την Τουρκική εισβολή του Ιουλίου του 1974. Στην παρουσίαση θα κάνουμε μια ανασκόπηση της δεκαετίας αυτής, εστιάζοντας σε ορισμένους εσωτερικούς παράγοντες. Ειδικότερα, θα δούμε εν συντομία, αφενός πως διαμορφώνονται και εξελίσσονται πολιτικό-οικονομικά και διοικητικά οι δύο κοινότητες μετά τον πρώτο de facto διαχωρισμό 1963-4. Αφετέρου δε, θα δούμε πως αυτοί οι παράγοντες επηρεάζουν την εξέλιξη των προσπαθειών για επίλυση του κυπριακού ζητήματος που ξεκινούν το Μάρτιο του 1964 και λαμβάνουν χώρα στο νησί υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. Ενώ θεωρητικά, μέχρι τις αρχές Ιουλίου 1974 οι συνομιλίες για την επίλυση του κυπριακού ζητήματος βρίσκονται πολύ κοντά στον τελικό σχεδιασμό της ειρηνικής και συμβιβαστικής λύσης στη βάση ενός ενιαίου κράτους, στην πραγματικότητα και εκτός της τράπεζας των διαπραγματεύσεων η κατάσταση χειροτερεύει και οδηγείται τελικά στα τραγικά γεγονότα της 15ης και 20ης Ιουλίου 1974. Η Δρ Μαριλένα Βαρνάβα είναι νομικός - ιστορικός. Σύντομο βιογραφικό: Η Μαριλένα Βαρνάβα είναι νομικός και διδάκτωρ νεότερης πολιτικής και διπλωματικής ιστορίας του Ινστιτούτου Κοινοπολιτειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Η έρευνα της επικεντρώνεται στην διαμόρφωση του κυπριακού προβλήματος, μέσα από την μελέτη της πολιτικής, διοικητικής, και κοινωνικό-οικονομικής εξέλιξης των δύο κοινοτήτων την δεκαετία του 1960 και 1970. Είναι συγγραφέας του βιβλίου 'Cyprus before 1974: The Prelude to Crisis' (I.B.Tauris: 2019). Email: m_varnava@msn.com
S1 E6 · Fri, July 03, 2020
Send us a text Κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ εναντίον της βρετανικής αποικιακής κυριαρχίας, τόσο οι Έλληνες της Κύπρου όσο και οι Βρετανοί χρησιμοποίησαν διάφορα μέσα προπαγάνδας και την τέχνη της πειθούς (‘art of persuasion’) με στόχο να επηρεάσουν το κοινό τους στην Κύπρο και τη διεθνή κοινή γνώμη, προσφέροντας ο καθένας τους ένα διαφορετικό όραμα για το μέλλον της χώρας. Η διάλεξη, με την ευκαιρία της δημοσίευσης του βιβλίου της Δρος Μαρίας Χατζηαθανασίου με τίτλο Propaganda and the Cyprus Revolt: Rebellion, Counter-Insurgency and the Media, 1955-59 (Ι.B. Tauris, Ιούνιος 2020), επικεντρώνεται και επιχειρηματολογεί υπέρ του ζωτικού ρόλου που διαδραμάτισε η προπαγάνδα στα δύο αντιμαχόμενα στρατόπεδα κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1950 στην Κύπρο, εστιάζοντας στην περίοδο του αντιαποικιακού αγώνα 1955-59. Εξετάζοντας ταυτόχρονα την αυξητική τάση στη χρήση βίας και εξαναγκασμού κατά τη διάρκεια της περιόδου, η διάλεξη φέρει στην επιφάνεια αδημοσίευτο υλικό που μέχρι πρόσφατα παρέμενε απόρρητο καθώς φυλασσόταν στα Κρατικά Αρχεία της Βρετανίας, και εξηγεί πώς το τρίπτυχο προπαγάνδα/βία/εξαναγκασμός έγιναν, από κοινού, οι κινητήριες δυνάμεις της σύγκρουσης. Η διάλεξη αναδεικνύει τη σημαντικότητα του όπλου της προπαγάνδας στις μάχες που διαδραματίστηκαν για την «καρδιά και το πνεύμα» (‘hearts and minds’) των Ελληνοκυπρίων και της διεθνούς γνώμης, και του πολέμου των λέξεων (‘war of words’) μεταξύ της ΕΟΚΑ και της Βρετανικής κυβέρνησης. Η καινούρια αυτή μελέτη εξετάζει για πρώτη φορά τις Βρετανικές επιχειρήσεις καταστολής της εξέγερσης της ΕΟΚΑ χρησιμοποιώντας μέσα προπαγάνδας όπως το ραδιόφωνο, η τηλεόραση, ο Τύπος, και αναδεικνύει τους τρόπους με τους οποίους οι προσπάθειες αυτές υπονομεύθηκαν επιτυχώς από τους Έλληνες της Κύπρου και της Ελλάδας, ενώ ταυτόχρονα αποδυναμώθηκαν ακούσια από τους ίδιους τους Βρετανούς. Η διάλεξη ενημερώνει, με καινούρια ευρήματα, μια κρίσιμη περίοδο της κυπριακής και βρετανικής ιστορίας, και συμβάλλει σε ευρύτερες διακρατικές συζητήσεις σχετικά με τη χρήση της προπαγάνδας κατά τη διάρκεια του «τέλους της αυτοκρατορίας» (‘end of empire’). Σύντομο βιογραφικό ομιλήτριας: Η Δρ Μαρία Χατζηαθανασίου είναι υπότροφος των Δράσεων Μαρία Σκλοντόφσκα-Κιουρί (Πρόγραμμα Διεύρυνσης, Ορίζοντας 2020) στο Τμήμα Πολιτικής και Διακυβέρνησης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας. Η έρευνά της αφορά στην πολιτιστική διπλωματία που ασκήθηκε από τα κράτη της Μεγάλης Βρετανίας, της Ελλάδας και της Τουρκίας στην Κύπρο, από το 1945 μέχρι και το 1974. Το βιβλίο της Propaganda and the Cyprus Revolt: Rebellion, Counter-Insurgency and the Media, 1955-59 εκδόθηκε τον Ιούνιο του 2020 από τον εκδοτικό οίκο Ι.B. Tauris. Το 2017 απέκτησε τον διδακτορικό της τίτλο στην Ιστορία από το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ, Αγγλία.
S1 E5 · Fri, June 26, 2020
Send us a text Κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής κυριαρχίας και στα πρώτα χρόνια της Αγγλοκρατίας, τα σχολεία, υπό τον έλεγχο και την καθοδήγηση της εκκλησίας θεωρούνταν ως οι θεματοφύλακες της Ελληνικής γλώσσας και παράδοσης και ο σκοπός τους ήταν να αποδείξουν, να ενδυναμώσουν και να διαιωνίσουν την ελληνική ταυτότητα των Ελλήνων της Κύπρου. Το πιο σημαντικό δε ήταν ότι μέσω των σχολείων το ιδανικό της Ένωσης καλλιεργείτο και προωθείτο σε τέτοιο βαθμό που ερχόταν σε αντίθεση με την αντίληψη που είχε η Βρετανία για το καθεστώς της Κύπρου ως βρετανική αποικία. Συνεπώς, οι επανειλημμένες προσπάθειες των Βρετανών να σπάσουν τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στα σχολεία και τους υποστηρικτές της Ένωσης κατέστησε την εκπαίδευση στην Κύπρο μείζον πολιτικό θέμα. Η συγκεκριμένη παρουσίαση εξετάζει τις εκπαιδευτικές αποφάσεις που λήφθηκαν στο νησί, κυρίως σχετικά με την ελληνοκυπριακή κοινότητα, από την έναρξη της Αγγλοκρατίας μέχρι και το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου έναντι και λόγω του τρέχοντος πολιτικού σκηνικού. Σύντομο βιογραφικό ομιλήτριας: Η Δρ Αντιγόνη Ηρακλείδου είναι ιστορικός (Πανεπιστήμιο Κύπρου, LSE (MSc), IComS, University of London (PhD). Είναι συγγραφέας του βιβλίου Imperial Control in Cyprus: Education and Political Manipulation in the British Empire , (London: I.B. Tauris, 2017) και συν-επιμελήτρια (μαζί με την Αναστασία Γιάγκου) του βιβλίου Cyprus from Colonialism to the Present: Visions and Realities. Essays in honour of Professor Robert Holland , (London: Routledge, 2017). Από το 2019 εργάζεται ως μεταδιδακτορικός ερευνητικός συνεργάτης στο Κέντρο Αριστείας RISE.
S1 E4 · Fri, June 19, 2020
Send us a text Αναμφισβήτητα ένας είναι ο εικονογραφικός τύπος που μας έρχεται αμέσως στο μυαλό όταν ακούμε για απεικονίσεις των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στη βυζαντινή τέχνη, και δεν είναι άλλος από την παρουσίαση των δύο αγίων με αυτοκρατορικά ενδύματα και στέμματα να στέκονται δεξιά και αριστερά ενός ξύλινου σταυρού, τον οποίο η χριστιανική παράδοση έχει συνδέσει με το Τίμιο Ξύλο της σταύρωση του Χριστού. Σίγουρα όχι ξένη σε μας η συγκεκριμένη εικονογραφία. Με αρχή της διαμόρφωσής του τη βυζαντινή περίοδο, ο τύπος αυτός παρέμεινε κυρίαρχος μέχρι και πέρα από την κατάρρευση της αυτοκρατορίας το 1453. Με άλλα λόγια, μέχρι και τις μέρες μας, αποτελώντας σταθερό στοιχείο του διακόσμου κυρίως τοιχογραφικών συνόλων ναών και εικόνων. Τέτοια παραδείγματα προέρχονται και από κοινότητες της Κύπρου. Τέχνη με αργή εξέλιξη, η βυζαντινή – εξού και τα επαναλαμβανόμενα εικονογραφικά θέματα μέσα από αιώνες αλλαγών – διατήρησε ένα πυρήνα συντηρητισμού και κανόνων, αποσκοπώντας στη δημιουργία ευανάγνωστων παραστάσεων, υποταγμένων σε μια ιεραρχία αξιών, προς όφελος της προβολής του βαθύτερου πνευματικού και ιδεολογικού τους νοήματος. Ποια η ιστορία, λοιπόν, πίσω από τις απεικονίσεις των Κωνσταντίνου και Ελένης; Η παρουσίαση θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τη βυζαντινή τέχνη που έχει διασωθεί στην Κύπρο ως μέρος ενός ευρύτερου συνόλου με κοινούς πολιτισμικούς κώδικες, και να προβληματιστούμε τόσο ως προς την ιδεολογική διάσταση της βυζαντινής τέχνης όσο και ως προς τις γενικότερες πραγματικότητες που καθρεφτίζονται σε αυτήν. Η Δρ Ανδριανή Γεωργίου είναι Βυζαντινολόγος (andrianigeorgiou@hotmail.com) Σύντομο βιογραφικό: Διδάκτορας Βυζαντινολογίας με ακαδημαϊκές συνεργασίες σε Κύπρο (Πανεπιστήμιο Κύπρου, Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Ινστιτούτο Κύπρου, Κέντρο Πολιτιστικής Κληρονομιάς) και εξωτερικό (University of Birmingham,Aix-Marseille Université). Μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Βυζαντινολογικής Εταιρείας Κύπρου.
S1 E3 · Thu, June 11, 2020
Send us a text Η εικόνα της Κύπριδας Αφροδίτης εξελίχθηκε και διαμορφώθηκε, τόσο στο παρελθόν όσο και στο παρόν, στα πλαίσια ενός πολύπλοκου και δυναμικού διαλόγου με σημείο αναφοράς τις διάφορες κοινωνικοπολιτικές διεργασίες που έλαβαν και λαμβάνουν χώρα στο νησί. Στο πλαίσιο του προγράμματος Unlocking the Sacred Landscapes of Cyprus (UnSaLa-CY, http://www.ucy.ac.cy/unsala/ ), αρχικά, συνοψίζονται τα σχετικά ιστορικά και αρχαιολογικά δεδομένα, επισημαίνοντας βασικά ερευνητικά ζητήματα γύρω από τη μορφή της θεάς. Στη συνέχεια, δίδεται έμφαση στην πρόσληψη της θεάς, την πρόσφατη ιστορία του νησιού και τον σύγχρονο κόσμο, εξετάζοντας τον τρόπο με τον οποίο η Αφροδίτη έτυχε προσεταιρισμού και εμπορευματοποίησης στο πλαίσιο διαμόρφωσης αποικιοκρατικών και μετα-αποικιοκρατικών αφηγημάτων και ταυτοτήτων. Σύντομα βιογραφικά ομιλητών: Ο Γιώργος Παπαντωνίου (papantog@tcd.ie) είναι ερευνητής στην Ερευνητική Μονάδα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου και συνεργαζόμενο προσωπικό στο Τμήμα Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Δουβλίνου, TrinityCollege. Έχει εργαστεί ως αρχαιολογικός λειτουργός στο Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου, και ως επισκέπτης λέκτορας και ερευνητής στα Τμήματα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, Κλασσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Δουβλίνου, Trinity College Dublin, και Ινστιτούτο Κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Βόννης. Από το 2015 διευθύνει το διεθνές δίκτυο συνεργασίας Unlocking Sacred Landscapes (UnSaLa) ( http://www.ucy.ac.cy/unsala/ ). Η Christine E. Morris είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ελληνικής Αρχαιολογίας και Ιστορίας στο Τμήμα Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Δουβλίνου, Trinity College. Έχει διευθύνει ερευνητικά προγράμματα που αφορούν τα Μινωικά ιερά κορυφής και τα πήλινα ειδώλια, και που επιχορηγήθηκαν από την Ιρλανδική Κυβέρνηση (Irish Research Council). Είναι ιδρυτικό μέλος του διεθνούς δικτύου συνεργασίας Unlocking Sacred Landscapes (UnSaLa)
S1 E2 · Thu, June 04, 2020
Send us a text Η διάλεξη εξετάζει την πολύπλευρη δράση μίας κορυφαίας φυσιογνωμίας της νεότερης Ιστορίας της Κύπρου, του Mητροπολίτη Πάφου, Τοποτηρητή του Αρχιεπισκοπικού θρόνου, Λεοντίου στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Λεόντιος απετέλεσε την κορυφαία μορφή του εθνικού αγώνα των Ελλήνων Κυπρίων για ένωση με την Ελλάδα κατά τη δύσκολη περίοδο της Παλμεροκρατίας (1933-1939) και του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου (1939-1945). Ανάμεσα σε άλλα πρωτοστάτησε στη διεξαγωγή εθνικών εράνων για την ενίσχυση της Ελλάδας ενώ μερίμνησε για τη φιλοξενία μερικών χιλιάδων Ελλήνων προσφύγων που κατέφυγαν στην Κύπρο από τα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου. Η παρουσίαση επικεντρώνεται ιδιαίτερα στην προσπάθειά του να καλέσει εθελοντές για κατάταξη όχι στις βρετανικές δυνάμεις του Κυπριακού Συντάγματος αλλά στις δυνάμεις του Ελληνικού Στρατού ενώ εξετάζει και τη βρετανική αντίδραση. Η διάλεξη συμπληρώνει την έκθεση «1940: Πρόσωπα και Εικόνες. Κύπρος – Ελλάδα» η οποία φιλοξενείται στο Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τράπεζας Κύπρου μέχρι τα τέλη Ιουνίου 2020. Η Δρ Αναστασία Γιάγκου είναι ιστορικός. Σύντομο Βιογραφικό: Η Αναστασία Γιάγκου είναι ιστορικός (PhD, University of London). Διεκπεραίωσε τις διδακτορικές της σπουδές με υποτροφία του Ιδρύματος Λεβέντη. Στο συγγραφικό της έργο περιλαμβάνεται η μονογραφία με τίτλο ‘ Cyprus in World War II: Politics and Conflict in the Eastern Mediterranean ’ (I.B.Tauris, 2010). Επίσης, κύρια επιμελήτρια των συλλογικών τόμων (με G. Kazamias, R.Holland) ‘ The Greeks and the British in the Levant, 1800-1960: Between Empires and Nations’ (Routledge, 2016) και (με Α. Heraclidou) ‘ Cyprus from Colonialism to the Present: Visions and Realities. Essays in Honour of Robert Holland ’ (Routledge, 2017). Κατά την περίοδο 2008-2017 υπηρέτησε ως Ειδική Επιστήμονας διδασκαλίας στην ανώτατη εκπαίδευση (Πανεπιστήμιο Κύπρου, Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο). Aπό τον Σεπτέμβριο του 2017 υπηρετεί στη Μέση Εκπαίδευση ως Φιλόλογος. Email: yiangoua@hotmail.com https://sas.academia.edu/AnastasiaYiangou
Trailer · Thu, June 04, 2020
Send us a text Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου εγκαινιάζει μια νέα διαδικτυακή σειρά ηχογραφημένων διαλέξεων και συνεδρίων, με τον τίτλο «Μίλα μου Ιστορικά». Μια σειρά από έγκριτους επιστήμονες, για διάφορα κυπρολογικά θέματα που σχετίζονται με τα Μουσεία, Συλλογές, Εκθέσεις, Δράσεις του Πολιτιστικού Ιδρύματος αλλά αφορούν και σε άλλα κυπρολογικά θέματα, από όλες τις περιόδους της κυπριακής ιστορίας, αρχαιολογίας, ιστορίας της τέχνης και λογοτεχνίας. Μια σειρά επιστημονικά τεκμηριωμένη και ταυτόχρονα φιλική στον ακροατή.
S1 E1 · Thu, May 28, 2020
Send us a text O Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος αποτελεί μία από τις πιο ενδιαφέρουσες περιόδους της νεότερης ιστορίας του τόπου μας. Ο Πόλεμος μετέβαλε άρδην τα δεδομένα του Κυπριακού Ζητήματος και δημιούργησε τις προϋποθέσεις οι οποίες, μαζί με άλλες εξελίξεις, οδήγησαν κατά τη δεκαετία του 1950 στο ξέσπασμα του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ. Η διάλεξη θα επικεντρωθεί στη βρετανική πολιτική στην Κύπρο κατά την περίοδο 1939-1945. Θα αναλυθούν οι τρόποι με τους οποίους η συμβολή των Κυπρίων στον Πόλεμο επηρέασε τη στάση των Βρετανών στα πολιτικά πράγματα του τόπου κατά τη διάρκεια του Πολέμου. Κεντρικό ζήτημα αποτελεί η αναβίωση του ενωτικού κινήματος, μετά την είσοδο της Ελλάδας στον Πόλεμο, στις 28 Οκτωβρίου 1940. Η διάλεξη συμπληρώνει την έκθεση «1940: Πρόσωπα και Εικόνες. Κύπρος – Ελλάδα» η οποία φιλοξενείται στο Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τράπεζας Κύπρου μέχρι τα τέλη Ιουνίου 2020. Η Δρ Αναστασία Γιάγκου είναι ιστορικός. Σύντομο Βιογραφικό: Η Αναστασία Γιάγκου είναι ιστορικός (PhD, University of London). Διεκπεραίωσε τις διδακτορικές της σπουδές με υποτροφία του Ιδρύματος Λεβέντη. Στο συγγραφικό της έργο περιλαμβάνεται η μονογραφία με τίτλο ‘ Cyprus in World War II: Politics and Conflict in the Eastern Mediterranean ’ (I.B.Tauris, 2010). Επίσης, κύρια επιμελήτρια των συλλογικών τόμων (με G. Kazamias, R.Holland) ‘ The Greeks and the British in the Levant, 1800-1960: Between Empires and Nations’ (Routledge, 2016) και (με Α. Heraclidou) ‘ Cyprus from Colonialism to the Present: Visions and Realities. Essays in Honour of Robert Holland ’ (Routledge, 2017). Κατά την περίοδο 2008-2017 υπηρέτησε ως Ειδική Επιστήμονας διδασκαλίας στην ανώτατη εκπαίδευση (Πανεπιστήμιο Κύπρου, Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο). Aπό τον Σεπτέμβριο του 2017 υπηρετεί στη Μέση Εκπαίδευση ως Φιλόλογος. Email: yiangoua@hotmail.com https://sas.academia.edu/AnastasiaYiangou
loading...